İsrail'in 7 Ekim’den bu yana Gazze’de yürüttüğü katliam ve etnik temizlik politikasına ABD’den sonra en büyük desteği veren devletlerden biri, belki de birincisi Almanya’dır desek herhâlde yanlış olmaz. Bunun neden böyle olduğunu, tarihsel ve sosyopsikolojik arka planını anlamak için faydalı bir kitaptan bahsetmek istiyorum bu hafta: Esra Özyürek’in, bildiğim kadarıyla henüz Türkçeye çevrilmemiş, ‘Subcontractors of Guilt: Holocaust Memory and Muslim Belonging in Postwar Germany’ [Suçluluk Taşeronları: Savaş Sonrası Almanya’da Holokost Hafızası ve Müslüman Aidiyeti] başlıklı kitabı. Aslında kitabın konusu Almanya’nın İsrail veya Filistin politikası değil. Kitap özet olarak Holokost’a, Holokost sırasında işlenen korkunç suçlara dair hafızanın, bu suçlar için nedamet getirmenin ve antisemitizmle mücadelenin İkinci Dünya Savaşı sonrası Alman kimliğinin omurgası hâline geldiğinden ve 2000’li yıllarda Almanya’daki Müslüman toplulukların bu anlatının çeperinden merkezine doğru kaydığından, daha doğrusu kaydırıldığından bahsediyor. (Burada ‘Müslüman’ ifadesini dindarlık veya İslamcılık olarak değil kimliğin nominal nitelemesi olarak anlamak lazım.)

Özyürek’in bu çalışmasının arkasında uzun süreli ve derinlemesine bir araştırma süreci var. Özyürek, beş yıl boyunca gözlemci olarak çeşitli eğitim programlarına, seminerlere, tarih derslerine, tiyatro oyunları gibi performanslara, toplama kampı gezilerine katılmış, derinlemesine mülakatlar yapmış. Böylece ortaya verilerle desteklenen, kuvvetli ve ikna edici bir metin çıkmış.

Dediğim gibi, Holokost’u, Holokost sırasında Yahudilere........

© Agos