Dendias'ın 2030 doktrini ve Yunanistan'ın stratejik sıkışmışlığı |
Dendias'n konumas, Yunanistan'n Trkiye karsnda askeri olarak kyaslanamaz bir konumda olduunu rtk olarak kabul ediyor. 2030 gndemi, caydrclk aray olsa da, adalarn silahlandrlmas uluslararas anlamalara aykr ve kta sahanl hakk snrl. Bu admlar, ksa vadede Atina'ya moral salasa da, uzun vadede gerilimi artrabilir. srail ibirlii, bu dengeyi daha da krlganlatryor.
Faruk nalan/ Yazar
Yunanistan Savunma Bakan Nikos Dendias'n Parlamento'daki konumas, Atina'nn gvenlik politikasnda Trkiye'yi merkeze alan bir paradigma deiikliini gzler nne seriyor. Dendias, Trkiye'yi "birinci ve temel tehdit" olarak nitelendirerek, Yunanistan'n "2030 Gndemi" adl yeni savunma doktrinini detaylandrd. Bu doktrin, Ege adalarna hassas gdml fzelerin yerletirilmesini, ok katmanl caydrclk sistemini ve yerli savunma sanayisinin glendirilmesini ngryor. Bakan, Trkiye'nin savunma harcamalarn Yunanistan'nkinden katbekat fazla olduunu vurgulayarak, bu fark "varolusal bir tehdit" olarak ereveledi. Ancak Dendias'n retorik, Yunanistan'n kendi askeri kapasitesinin Trkiye ile kyaslanamayacak dzeyde snrl olduunu dolayl olarak kabul eden bir ton tayor. Bu aklamalar, Dou Akdeniz ve Ege'deki uzun soluklu gerilimleri yeniden su yzne karrken, Yunanistan'n proaktif bir savunma pozisyonuna geiini yanstyor.
Konumann bir dier kritik unsuru ise srail ile derinleen savunma ibirlii: Aralk 2025'te onaylanan 650-700 milyon euroluk PULS oklu roketatar sistemi anlamas, bu doktrinin somut admlarndan biri olarak ne kyor. Ancak bu tr anlamalar, Yunanistan'n d bamlln artrrken, blgesel dengeleri daha da karmaklatryor. PULS sistemi, srail yapm bir platform olup, Yunanistan'n kendi yerli retim kapasitesinin yetersizliini bir kez daha ortaya koyuyor. Trkiye'nin ise benzer menzildeki yerli roket ve fze sistemleri (rnein Bora, Tayfun ve Atmaca) zaten operasyonel durumda, bu da Atina'nn bu almda "telafi" araynda olduunu gsteriyor.
Yunan gvenlik anlats
Dendias'n konumasnda Trkiye'ye "revizyonist" ve "neo-Osmanl" yaklamlar atfetmesi, Yunan gvenlik anlatsnn klasik unsurlarn tekrarlyor. Ege egemenlik tartmalar, Kbrs meselesi ve Dou Akdeniz enerji kaynaklar, bu algnn temelini oluturuyor. Bakan, Trkiye'nin HA/SHA kapasitesini eletirirken, Ankara'nn askeri modernizasyonunu "tehdit" olarak konumlandryor. Ancak bu retorik, Yunanistan'n kendi askeri analistleri arasnda da yank buluyor: Birok Yunan uzman, Trkiye'nin savunma sanayisindeki yerli retim baarlarn (yzde 80'in zerinde yerlilik oran) ve drone teknolojisindeki stnln kabul ederek, Atina'nn bu g karsnda "kalitatif/nitelikli stnlk" salamakta zorlandn belirtiyor. rnein, Global Firepower 2025 sralamasnda Trkiye 9. srada yer alrken, Yunanistan 30. konumda kalyor – bu fark, Yunan analistlerce ska "ciddi bir endie kayna" olarak dile getiriliyor. Yunan askeri evrelerinde, Trkiye'nin KAAN sava ua, Kzlelma, TCG Anadolu gibi projeleri ve SPER hava savunma sistemi gibi gelimeleri, Atina'nn caydrclk kapasitesini andran unsurlar olarak grlyor. Dendias'n "Ege'yi yerden mhrleyeceiz" ifadesi, bu endielerin bir yansmas: Yunanistan, deniz stnln kaybedebilecei korkusuyla kara tabanl fze sistemlerine yneliyor. Ancak bu yaklam, uluslararas hukuk asndan tartmal.
Yunanistan'n bu tr ifadeleri, tarihsel olarak Ege'deki statkoyu bozan admlar atmasna yol ayor. rnein, 1960'lardan beri adalarn silahlandrlmas, Trkiye'nin savunma stratejisini ekillendiriyor ve Ankara'y daha proaktif bir pozisyona itiyor. Yunan i dinamiklerinde ise, bu retorik muhalefet partileri tarafndan da destekleniyor; rnein SYRIZA ve PASOK gibi partiler, Dendias'n aklamalarn "ulusal gvenlik iin zorunlu" olarak nitelendirirken, i politikada........