Türk dünyasında enterkonnekte sistem ve yeniden doğan medeniyet özgüveni |
Trkiye, Azerbaycan, Kazakistan, zbekistan ve Krgzistan' iine alan geni Trkistan corafyasnda enerji entegrasyonu, ayn zamanda ortak medeniyet havzasnn yeniden birbirine yaklamasnn altyaps anlamna gelmektedir. Ekonomik glenme ile kltrel zgven arasndaki iliki gz nne alndnda, enterkonnekte sistem yalnzca bir mhendislik projesi deil; kltrel dirilii besleyen jeoekonomik bir damar niteliindedir
Abdullah Gnay/ Yazar
Boylam farklarnn rettii zaman dilimi avantaj, Trk Devletleri iin kullanma hazr bir ekonomik kaynaktr. Enterkonnekte elektrik entegrasyonu yalnzca byme ve maliyet d deil, Trkistan'dan Anadolu'ya, oradan Bosna'ya uzanan kltrel zgven hattnn yeniden canlanmas iin de tarih bir frsat sunuyor.
Yeni bir ufuk
21.yzyln en kritik ama en az konuulan altyaplarndan biri, lkelerin elektrik ebekelerini birbirine balayan enterkonnekte enerji sistemleridir. Bu sistemler, yalnzca elektrik iletim hatlarndan ibaret deildir; ekonomik byme maliyetlerinin drlmesi, arz gvenliinin artrlmas, sanayi srekliliinin salanmas ve blgesel ibirliinin kurumsallamas gibi geni etkileri vardr.
Fakat Trk dnyas asndan mesele teknik snrlarn tesindedir. Trkiye, Azerbaycan, Kazakistan, zbekistan ve Krgzistan' iine alan geni Trkistan corafyasnda enerji entegrasyonu, ayn zamanda ortak medeniyet havzasnn yeniden birbirine yaklamasnn altyaps anlamna gelmektedir. Ekonomik glenme ile kltrel zgven arasndaki iliki gz nne alndnda, enterkonnekte sistem yalnzca bir mhendislik projesi deil; kltrel dirilii besleyen jeoekonomik bir damar niteliindedir
Saat farklarnn ekonomik deere dnmesi
Trk Devletleri Tekilat corafyasnda Trkiye ile Krgzistan arasnda 3 saate varan zaman fark bulunmaktadr. Bu fark, enerji tketimi asndan ok somut bir avantaja dnebilir. rnein:
Trkiye'de 19.00 civarnda yaanan akam pik talebi,
Krgzistan'da henz i k ncesine,
Kazakistan'da ise ge leden sonra dilimine denk gelir.
Bu durum, enerji ekonomisi asndan iki nemli sonu dourur:
1.Pik yk akmalar azalr.
lkelerin ayn anda en yksek tketimi yaamad bir yap, sistem zerindeki basky drr.
2.Depolama ihtiyacn azaltan doal bir dengeleme mekanizmas oluur.
Elektrik depolamann pahal olduu bir ada, zaman fark adeta cretsiz bir "enerji tamponu" ilevi grr.
Bu avantajlar sayesinde blgesel bir enterkonnekte sistem:
-retim maliyetlerini yzde 8–15 arasnda........