Karmaşık ve çoklu yapıları yönetmek farklı uzmanlık ve bilgi birikimleri gerektirir. Basit yapılanmayı kontrol etmek kolaydır. Burada süreci emirler yönetir. Oysa sosyal ve toplumsal yapılanmalar karmaşıktır. Karmaşık süreç ve olguları yönetmek bilinçli oluşturulan, ilkeler, kurallar ve sistemlerle sağlanır. Evrendeki en karmaşık yapılanma insan beynidir. Burada oluşan farklı yapılanma ve sistemler, karşılıklı ve karmaşık etkileşim içinde işlevlerini yerine getirirler. Bu denli karmaşık yapılara girmek yerine, görece kontrol edilebilir olan futbol metaforu ile bu durumu açıklamak isterim.

Futbol, iki rakip takımın başarı yarışına dayalı bir spor oyunudur. 11 kişilik ekipler olarak karşı karşıya gelirler. Ancak her takımın başarısı için, özel yetenekli oyuncular ve çalıştırıcılar gerekir. Ayrıca 11 içindeki her futbolcunun kendi işlevini en iyi başardığı bir konumu vardır. Zira kalecilik ayrı yetenek, bekler ayrı yetenek, ya da açıkta oynamak ayrı yetenek ister. Her biri, uzmanlığının etkin olduğu alanda görevlidir. Teknik ekip, uzun çalışmalarla oyuncuları etkin olacakları konumda sahaya sürer. Futbolda süreç bununla sınırlı değildir. İki karşıt takım, oyununun kuralları içinde yarışa katılır. Bu kurallar, tarihsel süreç içinde, sürekli gelişerek ve yenilenerek, evrensel kurallar şeklinde oluşan akli kurallardır. Üstelik bu........

© 9 Eylül Gazetesi