Son otuz yıldır ülkemiz siyanürlü altın madenlerinin verdiği zararlarla, yarattığı tehditlerle içten içe sarsılıyor.

Çok dikkatle bakıldığında “Siyanürlü Altın Madenciliği”nin ülkemizde yol açtığı çevre sorunları ve ölümlerin yanı sıra “politika ve devlet yönetiminde” çok önemli sonuçlara neden olduğu görülüyor.

Bergama’da başlayan bu madencilik uygulamasının yüksek mahkeme Danıştay tarafından Anayasa’nın “Yaşama Hakkı” ve “Kamu Yararı” ile ilgili maddelerine aykırı olduğunun kararlaştırılmasına rağmen, bu kararın arkasından dolaşılarak, bu gibi işletmelere kimi yüksek seviyedeki Devlet yöneticilerinin göz yumması, arka çıkmasıyla gelinen nokta ürkütücüdür.

(Fırat nehri dibindeki Erzincan-İliç Çöplük Siyanürlü Altın Madeni)

Anadolu’da bu tür kuruluşlarda patlak veren çevre sorunlarıyla beraber, 13 Şubat 2024 günü Erzincan-İliç İlçesi Çöpler “Siyanürlü Altın Madeni”nde göz göre göre yaşanan felakette 9 insanımız, altın elde etmek için 20 milyon tondan fazla siyanürlenmiş, zehirlenmiş toprak altında kalarak hayatlarını kaybetti.

Üç beş kilo değil. Bir dağ kadar büyük zehirli toprak altında canlı canlı ezildi insanlarımız.

Gazeteci İbrahim Gündüz’ün verdiği bilgiye göre; eğer bu “siyanürlü, zehirli tonlarca toprak doğu-batı yönünde değil kuzeye doğru aksaydı Çöpler köyünde yaşayan 1500 kişi ölecek, dünyanın en tehlikeli kimyasalları Fırat nehrine karışacaktı.”

Zehirli atıklar Basra Körfezine kadar uzanan çevreyi de mahvedecekti.

Kim bilir daha kimler ölecekti!

***

Erzincan-İliç Çöpler madeninde yaşanan felaketin yaratıcıları, işleticileri tam bir “Siyanürcü Ahtapot” tanımının özneleridir.

Dünya’yı dev bir ahtapotun kolları gibi saran “çok uluslu”, hatta “ulus ötesi” şirketler, Dünya’nın birçok yerini olduğu gibi Türkiye’yi de kuşattı.

Vantuzlara benzeyen iri makineleriyle topraktaki altını emiyor, geriye bin bir çeşit zehir bırakıyor.

(13 Şubat 2024 günü Erzincan-İliç Çöpler Siyanürlü Altın Madeninde yaşanan felaket sahası ve burada ölen 9 işçiye arayan makineler)

Bu sevimsiz şirketler Rusların sevimli Matruşka bebekleri gibi birbirinin içinden çıkarlar. Birleşirler ayrılırlar, yeni şirketler kurarlar. İsimlerini değiştirirler.

Dünya’nın dört bir yanını kolları arasına alıp doğayı kirleten işletmeler kuran “Siyanürcü Altın” şirketlerinin, bu madenleri birbirlerine devredip sahip değiştirdikleri, olası sorumluluklardan kaçtıkları görülen bir davranıştır.

Belki de böyle izlerini kaybettirdiklerini, gözden kaybolduklarını düşünürler.

***

Erzincan-İliç Çöpler’deki “Siyanürlü, Sülfürik asitli Altın Madeninin” ilk işleticisi, ABD- Colorado eyaletinin merkezi Denver’de konuşlanmış “Anatolia Minerals Development Limited” (Anadolu Minerallerini Geliştirme Ltd.) adlı şirkettir.

Bu şirket 1996’dan beri Türkiye’de harıl harıl cevher aramakta, maden işletmeye çalışmaktadır.

Beş yıl sonra, 2014'de büyük bir çevre felaketinin ve insan kırımının yaşandığı Erzincan Çöpler madenini 2009’da açan, işletmeye başlayan, sözde “Anadolu madenlerini geliştirmek” için ülkemize gelen bu şirkettir.

“Anatolia Minerals” şirketi 2011’de, Avustralya'nın üçüncü büyük altın üreticisi, Perth kenti merkezli “Avoca Resources Limited” şirketiyle birleşir, daha da güçlenir. “Alacer Gold” adıyla yeniden yapılanır.

“Alacer Gold” şirketi de 2020 yılında Kanada-Vancouver merkezli daha büyük “SSR Mining” şirketi bünyesine katılır.

Bu “siyanürcülük dünyası” global kapitalizmin fıtratına uygun, büyüklerin küçükleri yuttuğu ama gene de bir kenarda tutup kullandığı bir dünyadır.

“SSR Mining” şirketi, hisse senetleri ABD’de Nasdaq, Kanada’da Toronto ve Avustralya Borsalarından işlem gören “küresel” bir şirkettir.

ABD Nevada’da Marigold, Kanada Saskatchewan’da Seabee, Arjantin’de Puna Madenlerini işletir.

Hepsi çevreye zehirli atıklar saçan işletmelerdir bunlar.

Ona katılan şirketler bağlamında büyüyen “SSR Mining” 1996’dan beri Türkiye’dedir.

Bu arada “SSR Mining”, 2000 yılında �’i kendisine ’si yerli “Lidya Madencilik” adlı şirketine ait ortaklıkla Türkiye’de “Anagold” şirketini kurar.

2009 yılında “Anatolia Minerals Development Limited” adlı şirket tarafından işletilmeye başlanan Erzincan İliç Çöpler Madeni, büyük çevre faciasının yaşandığı 13 Nisan 2024’de “Anagold” şirketine........

© 12punto