Gıdaya erişmek neden bir beka sorunu oldu? |
Emperyalizme ve onların uydusu Yunan ordularına karşı Türk ulusunun zaferiyle sonuçlanan 30 Ağustos 1922 Zafer Bayramı’nın 103'üncü yıl dönümü kutlu olsun.
Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını saygı,özlem ve sevgiyle anıyorum.
****
Günümüzde güncel birçok konu var iken “Gıdaya Erişmek Neden Bir Beka Sorunu Oldu?”sorusu akla gelebilir.
Ancak insanlarımızın günlük sorunları içinde, gıdaya ulaşmak konusu öne çıkıyor.
Sağlıklı ve ucuz gıdaya ulaşmada kısıtlardan ön önemlisi, dışa bağımlı tarım politikaları.
Buna koşut olarak kentlerde yerleşik insanlarımızın gıdalarını giderek artan ölçüde, tekelleşen ve yabancılaşan gıda sanayi ve organize gıda perakendeciliğinde marketlerin tam denetimine girmiş olmasını da eklemek gerekiyor.
Bir başka deyişle, üretimden pazarlamaya kadar geçen süreçte tekelleşen ve yabancılaşan gıda sanayi ve organize gıda perakendeciliğinde marketlerin egemenliği söz konusu.
Çoğumuz bunun farkında mıyız? Ya da dile getiren partilerimiz var mı? Adeta bu konu da vazgeçilemez bir teslimiyet mi yaşıyoruz?
Gelişmekte olan ülkelere uygulanan politikalar; ticaretin serbestleştirilmesi, kamusal düzenlemelerin azaltılması ve kaldırılması (özelleştirme vb.), yabancı sermayeye eşit muamele, hatta avantajlar, ekonomik istikrar programları (özünde emek ücretlerinin düşürülmesi) şeklinde özetlenebilir.
Kısaca anılan politikalarla çok uluslu firmalar için yeni bir ticaret ve yatırım ortamı oluşturulmuş bulunuyor.
Böylece, özelleştirilen kamu şirketleri ile yerli firmalar çok uluslu şirketlerce satın alınmaya başlandı. Buna rekabete yenik düşme diyenler var. (?)
Küçük üretici, tarım ve gıda sektöründe devre dışı ya da daha ucuza mal satmak durumunda kaldı.
Gıda sanayinde yeni üretim ve pazarlama teknikleri ortaya çıkarıldı.
Tekelleşen ve yabancılaşan gıda sanayi, ürünlerini daha yüksek oranda süpermarket / hipermarket zincirleri ile pazarlamaya başladı. Bu şekilde kar payları yüksek oldu.
Aynı zamanda kar transferlerine olanak sağlandı.Gelişmekte olan ülkelerin dış ödemeler dengesi bu yolla da giderek bozuldu.
Şehirleşme ve gelir dağılımının bozulmasıyla yaratılan ve zenginleştirilen katmanlar için yeni arayışlar ve özentiler ortaya çıkartıldı. Bunlar, çağdaşlaşma diye tüketim toplumuna ve yabancı ürünlere yönelmeye başladılar.
Gelişmekte olan ülkelerde, pazarlama zincirinde kimi sorunların; örneğin kalite ve gıda güvenliği gibi sorunların çözümünün yabancı firmalar ile olası olabileceği beyinlere aktarıldı ve benimsetildi.
Gıda Sektöründe Tekelleşme ve Yabancılaşmayı Biliyor muyuz?(*)
Birkaç örnek verelim mi?
Süt ve ürünleri piyasasını yedi........