NTE’ler zenginlik mi getirecek, yoksa kan ve gözyaşı mı?
Teknolojideki hızlı değişimler, küresel rekabette ve küresel güç savaşlarında yeni zenginlik kaynakları ve yeni çatışma alanlarını da beraberinde getiriyor.
Emekli amirallerimizden Mustafa Özbey’in bir sohbetimizdeki tespitini aktarmak isterim: “1970’li yıllardaki petrole güvenli ve kesintisiz ulaşma hedefi üzerine oturmuş olan küresel güç rekabetinde, güç savaşının odağında artık nadir toprak elementleri (NTE) olacaktır. Türkiye bu büyük rekabette, eline tarihi bir oyuncu olma fırsatı geçmişken, kişisel beka ve ikbal için asla acele ve ulusal çıkarı dışlayan bir karar vermemelidir.”
Bu tespitin üzerine ben de biraz karamsar görüşlerimi aktardım.
“Çok büyük tarihi bir fırsat... Refah mı getirecek, kan ve gözyaşı mı? Mevcut iktidarın madencilik uygulamalarına bakınca umutlu olamıyorum. Hatta tersine. Mayıs ayından beri yazıyorum. Dünya kapitalist sistemi, gittikçe otoriterleşen Türkiye’ye biçtiği rolü değiştirdi. Türkiye artık işbirliği yapılacak bir ülke konumundan çıktı. Eskiden, sanayileşmesini tamamlayamayan, pazarını dünya kapitalizmine açan, dış ticaret açıkları ve dış borç faizleri yoluyla sömürülen, gelişmekte olan ülke statüsü, artık Osmanlı’nın son dönemindeki gibi yarı sömürge-sömürge ekonomisine dönüştü. Yüksek faizle dışarıya aktarılan ülke kaynaklarından sonra sıra, madenlerin ve nadir toprak elementlerinin yağmasına geldi.”
Sonraki dönemlerde iktisat tarihçileri daha net açıklayacaktır. Bende, hızla sömürge ülke konumuna geçiş kanaati uyandıran bazı gelişmeleri kısaca hatırlatayım.
- 14 Mart 2025’te ABD Başkanı Donald Trump’ın arkadaşı petrolcü ve madenci Harold Hamm ile bizim Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı yetkililerinin Houston’da yaptığı ve içeriği açıklanmayan anlaşma…
- Bu anlaşmanın hemen ardından, Erdoğan – Trump telefon görüşmesi sonrasında 19 Mart’ta Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınıp tutuklanması…
- Yabancı sermaye yatırımcısı olarak hukukun üstünlüğü ilkelerini önemsemesi gereken Harold Hamm’ın, İmamoğlu’nun tutuklanması üzerine 25 Mart’ta ABD Fox TV muhabirinin sorusuna verdiği yanıt.“Demokratik........© 12punto





















Toi Staff
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Gideon Levy
John Nosta
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
Daniel Orenstein