Genel Olarak
Küreselleşme süreci ile birlikte rekabet koşulları sürekli değişim göstermekte ve sürdürülebilir bir kalkınma için değişen konjonktüre uyum sağlamak kaçınılmaz bir hal almaktadır. Bu bağlamda yerel kalkınmanın gerçekleşebilmesi öncelikle yerel aktörlerin ekonomik, kültürel ve sosyal alanlarda inisiyatif alarak sürdürülebilir kalkınma için politika üretmelerine bağlıdır.
Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik şartlar, kamu harcamaları üzerindeki mali sınırlamalar, kamu hizmet standartlarının vatandaş talep ve beklentilerine uygun olarak yükseltilmesi ihtiyacı ve teknolojik gelişmeler belediye hizmetlerinin sunumunu ve maliyetlerinin yeniden yapılandırılmasını zorunlu kılmaktadır. Bu ihtiyaçtan hareketle, yerel yönetimlerin mali alanda yürüttüğü çalışmaların önemli amaçlarından biri de, her türlü beşeri, fiziki ve mali kamu kaynaklarını ekonomik, verimli ve etkin kullanan, kurumsal yapısı güçlü, sürdürülebilir bir belediye idaresi oluşturulmasıdır.
Ãœlkemizdeki ölçek sorunu ve hizmet bütünlüğünü saÄŸlamak amacıyla son dönemde yapılan reform ve düzenlemelerle belde belediyelerin sayısını azaltılırken, büyükÅŸehir belediyelerinin görev alanını ise geniÅŸletilerek görev ve yetkileri de arttırılmıştır. DiÄŸer taraftan ise büyükÅŸehirlerde il özel idareleri kaldırılmış, büyükÅŸehir belediyelerinin sınırları il sınırına geniÅŸletilmiÅŸ ve sayısı 30’a çıkarılmıştır. Nüfusumuzun ”’ü belediye sınırları içinde yaÅŸarken, büyükÅŸehir belediyelerinden kamu hizmet alan nüfusun oranı ise sürekli artarak x düzeyine yükselmiÅŸ, böylece ülkemizde artık yerel yönetim deyince belediye, belediye deyince de büyükÅŸehir belediyeleri akla gelmektedir.
Bu nedenle; yerel yönetimlerde kapsamlı bir biçimde yürütülmesi gereken sürdürülebilir belediyecilik çalışmalarının en önemli amaçları arasında; şeffaf ve hesap verilebilir bir şekilde mali disiplin anlayışının yerleştirilmesi, mevcut kaynakların ekonomik, verimli ve etkin kullanımı suretiyle belediye hizmetlerinin kalitesinin arttırılması ve daha yaşanabilir bir şehir oluşturarak vatandaşlarımızın yaşam koşullarının iyileştirilmesi, şehirlerimizdeki yaşam kalitesinin ve refahın yükseltilmesi öncelikli olmalıdır. Ancak merkezi hükümetten gelen vergi paylarının dağıtımdaki adaletsizlik aynı görev, yetki ve sorumluluklara sahip büyükşehir belediyeleri arasında eşit şartlarda hizmet üretme ve şehirle¬rin rekabet güçlerini olumsuz etkilemektedir. Bazı belediyelerin hangi nedenle düşük, bazılarının ise hangi nedenle yüksek pay aldığının objektif ve haklı bir gerekçesi bulunmamaktadır.
Günümüz kuşak vatandaşlarının gereksinimlerini, gelecek kuşakların gereksinimlerinin karşılanmasından taviz vermeden karşılanmasını, ekonomik, sosyal ve çevresel boyutları arasında bir denge kurarak sağlamayı amaçlayan sürdürülebilir belediyecilik anlayışı dikkate alınmadan uygulanan politikalar palyatif çözümler yaratmıştır.
Dünya genelinde yaşanan küresel finansal kriz, başta gıda olmak üzere emtia arzı ve fiyatlarındaki dalgalanmalar, salgın hastalıklar, mülteci krizi, Rusya-Ukrayna savaşı, Ortadoğu’daki krizler ve belirsizlikler, çevre kirliliği ve iklim değişikliğinin yarattığı riskler küresel ekonomide olumsuzluklar yaratmaya devam etmektedir.
Küresel düzeydeki bu durum yatırım, ticaret, finansman, turizm ve beklentiler kanallarıyla küresel ekonomiye entegre olan Türkiye ekonomisini, dolayısıyla gelirlerinin €â€™i merkezi yönetimden gelen genel bütçe vergi gelirlerine baÄŸlı belediyelerimizin mali durumunu da konjonktürel olarak olumsuz yönde etkilemektedir.
Bir taraftan dış kaynakların daralması, diğer taraftan uygulanan yanlış, tutarsız ve şeffaf olmayan iktisadi politikalar sonucunda yükselen döviz kuru, enflasyon düzeyleri ve bunları takip eden diğer makroekonomik göstergelerdeki öngörülemezlik, siyasi ve ekonomik istikrarsızlıklar,geleneksel belediye hizmetleri maliyetlerinde de çok yüksek oranda artışlara neden olmuştur.
Bununla birlikte salgın hastalıklar, doğal afetler ve iktisadi krizin getirdiği sorunlar yerel yönetimler açısından başta sosyal transfer harcamaları olmak üzere yeni maliyet kalemleri de ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle, yerel yönetimlerin mali alanda yürüttüğü çalışmaların önemli amaçlarından biri de, her türlü beşeri, fiziki ve........