İntihar, İnsan ve Dünya |
Geçen gün bir arkadaşımla sohbet ederken tanıdığı iki kişinin intihar ettiğini söyledi. İkisi de orta yaşlarda ve evliymiş. İkisinin de çocukları varmış. Sebeplerini konuştuk biraz. “Birisinin epeyi borcu varmış, ödeyemeyeceğini düşünmüş” dedi. Diğerini sordum “o da boşanmak üzereymiş, fakat kendisi boşanmak istemiyormuş” diye cevap verdi. Bu arada bugün aramızda olmayan o iki kişi de erkekmiş.
Huzursuzluğun kitabında, Pessoa şöyle der: “Dün tütüncüde kasiyerin intihar ettiğini söyledi. Zavallı, demek ki varmış! Onu hepten unutmuştuk oysa, tanımayanlar kadar biz tanıyanlar da. Yarın daha da çok unutacağız. Bir ruhu varmış meğer..”
Zaman geçerken insanın üstünde nasıl bir üzüntü, acı, keder ya da mutluluk, sevinç kalıyor, kaldıkları onda nasıl bir etki bırakıyor bilinmez. Dil konuşur ama ancak kalp bilir yaşananları. Bu yanıyla her insanın ayrı bir yolculuğu, hikayesi, yaşanmışlığı var. O yaşanmışlığın bir biçimde sonuçları oluyor. İntihar da bunlardan biri belki. Çıkmaz sokakların, güne hasret gecelerin, borçların, ayrılıkların, yoksulluğun, dinmez kaygıların ve daha pek çok derdin sonunda varılan nokta belki de.
Şu ifadeler Kierkegaard’a ait: “Bugünlerde intihar eden hiç kimse gözü dönmüş bir şekilde intihar etmiyor. İlk adımı atmadan önce o kadar ince eleyip sık dokuyor ki resmen düşüncelerle nefesi kesiliyor..”
TÜİK rakamlarına göre 2024 yılında Türkiye’de 4460 kişi intihar etmiş. Kaba intihar hızı (her 100 bin kişideki intihar sayısı) açısından en yüksek orana sahip il ise Karaman olmuş. Diğer bir ifadeyle en yüksek intihar oranı Karaman’da gerçekleşmiş. Bu ili sırasıyla Bartın, Aydın, Tunceli ve Burdur izlemiş. En düşük intihar hızına sahip şehirler ise Sinop, Ağrı, Rize, Amasya ve Giresun olarak kayıtlara geçmiş.
2011-2023 yılları arasındaki intihar oranlarının analiz edildiği bir makaleye göre Türkiye’de intiharların genç ve yetişkinlik dönemlerinde arttığı, erkeklerde kadınlardan daha fazla görüldüğü, benzer biçimde evlilerde bekârlara, boşanmışlara ve eşini kaybedenlere oranla daha fazla yaşandığı; sosyal ekonomik açıdan gelişmiş bölge ve şehirlerde intihar oranlarının daha fazla gerçekleştiği gibi sonuçlara ulaşılmış.
Yine 2002-2019 yıllarını kapsayan bir inceleme neticesinde intihar edenlerin p,11’inin erkek, ),89’unun ise kadın olduğu belirlenmiş. Bir başka veri ise eğitim seviyeleriyle ilgili. Ortaokul, lise ve yükseköğretim mezunlarında intihar oranlarının gittikçe yükseldiği belirtiliyor.........