Sahip olmadan yaşamak: Kiralarsın ve yeni nesil tüketim ahlakı |
Kiralama fikri, aslında çok eski. Tarih boyunca insanlar sahip olamadıkları şeyleri paylaşarak, ödünç alarak, kullanıp geri vererek yaşadı. Fakat bu model endüstri çağında unutuldu; yerini sahip olma tutkusuna bıraktı. Şimdi o döngü yeniden başlıyor. Erişim ekonomisi, “sahip olmadan kullan” felsefesiyle çağın tüketim ahlakını baştan yazıyor.
Elektronik cihaz kiralama platformu Kiralarsın (kiralarsin.com), bu dönüşümün Türkiye’deki en ilginç örneklerinden biri. Kurucusu Başak Baykan, girişimi bir “Netflix modeli” olarak tanımlıyor. Abone oluyorsunuz, cihaz kiralıyorsunuz, kullanıyor, dilerseniz satın alıyorsunuz. Her şey dijital, her şey esnek.
Erişim ekonomisi: yeni statü sembolü
Eskiden lüks, sahip olmakla ölçülürdü; artık erişebilmekle ölçülüyor. Arabayı kiralıyorsun, evi kiralıyorsun, şimdi de teknolojiyi kiralıyorsun. Bu modelin adı “döngüsel ekonomi.” Kaynakları tüketmeden, sürekli yeniden kullanarak üretim ve tüketimi dengelemek. Kiralarsın’ın farkı, bu fikri elektronik cihaz dünyasına getirmesi.
Bir dönem “leasing” şirketlerin finansal oyunuydu; bugün erişim ekonomisi bireyin sürdürülebilirlik manifestosu haline........