Složenost geopolitičkih odnosa Rusije i političkog Zapada proističe iz činjenice da pripadaju zasebnim civilizacijama. Zapadna i ruska civilizacija imaju zajedničkih osobenosti ali su se razvijale na karakterističnim posebnostima.
Nauka o geopolitici ističe značaj civilizacijske strukture u formiranju geopolitike određenih državnih subjekata. Civilizacijska posebnost uglavnom je i geopolitička jer je upravo to element koji daje suštinsku karakteristiku geopolitičkog identiteta, jedne nacije, države ili zajednice.
Razmatrajući politički Zapad uočavamo da on kao socijalna i politička pojava nastaje nakon Drugog svetskog rata. Zapad podrazumeva socijalni i politički fenomen koji nastaje na osnovu zapadnoevropske civilizacije i liberalne ideologije, kao takav objedinjuje zemlje zapadne Evrope i SAD, ali i druge zemlje koje dele iste političke i institucionalne identitete (Japan, Južna Koreja, Australija…). U geopolitičkom smislu zapad je politički blok nastao na teorijskim postulatima talasokratije i atlantizma.
Što se tiče Rusije ona se civilizacijski izgrađuje na prostoru Evroazije, na osnovama romejske civilizacije i njenog bliskog dodira sa narodima kontinentalne Evrope i kontinentalne Azije. Sama misao o različitosti Rusije u odnosu na Zapad prihvaćeno je u Rusiji od elita i od njenih političkih i akademskih elita.
Različiti geopolitički identiteti Rusije i SAD utiču, poslednjih decenija, s jedne strane, da SAD štite unipolarni geopolitički poredak nastao devedesetih godina 20. veka i s druge strane, da Rusija izgrađuje svoj........