Διατλαντική και διεθνική κανονικοποίηση της άκρας Δεξιάς

Η πρόσφατη δημοσιοποίηση της Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας (ΣΕΑ) των ΗΠΑ προκάλεσε στην Ευρώπη αντιδράσεις που ξεπέρασαν τη στενή συζήτηση περί γεωπολιτικής (βλ. και συνέντευξη της Τάρα Βάρμα στην Τάνια Μποζανίνου, εφημ. «Το Βήμα», 14/12/2025). Για πολλούς, το κείμενο της ΣΕΑ εκλήφθηκε ως έμμεση παρέμβαση υπέρ της ευρωπαϊκής άκρας Δεξιάς. Οχι επειδή στηρίζει ρητά κόμματα ή πρόσωπα του ακροδεξιού χώρου, αλλά επειδή νομιμοποιεί θεματικές – εκείνη της ασφάλειας, των εσωτερικών απειλών, των κλειστών εθνικών συνόρων – που αποτελούν τον πυρήνα της ακροδεξιάς ατζέντας.

Η Ευρώπη εμφανίζεται πρωτίστως ως πεδίο στρατηγικής αντιπαράθεσης και λιγότερο ως αυτόνομος πολιτικός χώρος, ενώ η δημοκρατική κρίση περιγράφεται κυρίως ως πολιτισμική και όχι ως κοινωνική· συνδέεται δηλαδή με αλλαγές σε επίπεδο εθνικο-πολιτισμικών ταυτοτήτων και όχι με τις ανισότητες, τα κοινωνικο-οικονομικά προβλήματα και τις αλλεπάλληλες κρίσεις.

Η πρόσφατη ΣΕΑ των ΗΠΑ δεν αποτελεί μεν (ακόμη) ευθεία παρέμβαση με την παραδοσιακή έννοια του όρου υπέρ της ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς, συνιστά όμως κάτι πιο λεπτό και ίσως γι’ αυτό πιο αποτελεσματικό: μετατοπίζοντας το πλαίσιο μέσα στο οποίο η Ακροδεξιά παύει να φαίνεται ακραία, η Ουάσιγκτον συμβάλλει στην περαιτέρω κανονικοποίηση του λόγου και των διακυβευμάτων της και, συνεπώς, στην πολιτική αποδοχή της παρουσίας της ανοίγοντας κι άλλο τον δρόμο για την εκλογική της υποστήριξη.

Βέβαια, η ιστορία αυτή μιας διατλαντικής κανονικοποίησης της άκρας Δεξιάς δεν ξεκινά με τον Τραμπ. Η επίσημη αμερικανική στρατηγική προ Τραμπ είχε ως διακηρυγμένο στόχο της ενίσχυση της φιλελεύθερης δημοκρατίας και την «εξαγωγή» της στον πέραν της Δύσης κόσμο, τη στήριξη της ΕΕ ως εταίρου και τη συνεργασία με καθιερωμένα κεντροδεξιά και κεντροαριστερά κόμματα........

© Το Βήμα