Bu, 'hastalığa bağlı sinirlilik' iddiasına Şevket Süreyya Aydemir de inanmış! Aydemir, Atatürk'ün İnönü ile ihtilâfı ve İnönü'nün 1937 yılında Başbakanlıktan alınması konusunda, “O artık hasta ve yalnızdı. Sinirliydi. Hastalık yalnız karaciğerden gelmiyordu; karaciğeri de hasta eden devamlı alkol alışkanlığı, günün alkol alınmayan saatlerinde de kendini gösteriyordu” değerlendirmesini yapmış (II. Adam, İkinci baskı, Cilt I, s. 514)!
Ancak, daha sonra, çok vahim bir hata yaptığını anlamış olmalı ki, II. Adam'ın sonraki baskılarından 'alkol tahribatı' sözlerini çıkarmış (Mehmet Arif Demirer, “Atatürk, Bayar ve DP Ekseninde Masallar ve Gerçekler”, s. 26)!
Hâlbuki, İnönü'nün görevden alınmasının sebepleri çok başkadır. Bu sebepleri Hasan Rıza Soyak'ın hâtıralarında buluyoruz. Cemal Kutay da bunlara değinmiş. Atatürk'le İnönü'nün aralarının açılmasının temel sebeplerinden biri, İnönü'nün Recep Peker'le birlikte kurmak istedikleri Parti Devleti'ne Atatürk'ün itirazıdır. İnönü'nün, başarılı olamadığı görülen katı bir Devletçiliği sürdürmek istemesinin de bir başka anlaşmazlık konusu olduğu anlaşılıyor!
Celâl Bayar'ın, I. Plân'ın başarıyla uygulanmasından sonra hazırlanan 2.5 Yıllık Kalkınma Plânı'nı, hasta yatağında olan Atatürk'e sunuşu ve Atatürk'ün dikkat çeken ilgisi hakkında anlattıkları da, İnönü'nün hâtıralarında çizdiği Atatürk profilinin tam zıddıdır!
Bayar, Nazmi Kal'la yaptığı bir mülâkatta, bu konuda şunları söylüyor: “Atatürk, Dolmabahçe Sarayı'nda son günlerini yaşıyordu ve ben de........

© Yeşilgiresun