Bir önceki yazımda ABD’nin bölgeden çekileceğine ilişkin tartışmaların yeniden ivme kazanabileceğine değinmiştim. Burası önemli. Devam edelim.

Önce tabloyu özetleyelim.

Bir. ABD rotasını belirliyor. Biden yönetimi artık aynı anda iki cephede (Rusya/Ortadoğu ve Çin) savaşmanın pek mümkün olmadığını düşünüyor. Amerikan devleti Ukrayna’da Rusya’ya zemin ve enerji kaybettirdi. Benzer bir akıbeti Ortadoğu’da yaşamak istemiyor. İran ve İsrail’in Washington’u savaşa çekme hamlelerini gördü. Çatışmadan uzak durdu. Çünkü odak noktası artık Uzak Asya. Yani Çin.

İki. Amerikan iç siyasetinde Trump’ın eli güçleniyor. Trump ABD başkanı olursa Çin’le gerilimin daha fazla artacağı kesin. Trump’ın NATO ve AB ile ilgili düşünceleri de ortada. AB’yi önemsiz görüyor. Fransa Cumhurbaşkanı Macron başta olmak üzere Avrupalı liderleri küçümsüyor. Trump’ın NATO’dan çıkma fikrinde olduğunu danışmanı John Bolton söyledi.

Üç. AB ise -tuhaf bir ciddiyetle- Rusya ile olası bir savaşa hazırlanıyor. Ve ABD’nin dikkatini Çin’e verdiği gerçeğinden yola çıkarak endişe ediyor. Yalnız kalacağını düşünüyor. Macron “Avrupa Ukrayna’da savaşmak için ABD’ye bağımlı olmamalı” dedi. “Gerekirse Ukrayna’ya asker göndeririz” imasında bulundu.

Dört. Avrupa, güvenlik politikalarını ABD’den bağımsız kılma ve “stratejik otonomi” kazanma arayışında. Ancak askeri altyapı çok zayıf. AB güvenliğinin yine NATO içinde -ABD NATO’da kalsa da kalmasa da- sağlanması gerektiğini düşünüyorlar. Böylece iki askeri gücü, İngiltere ve Türkiye’yi içeride tutacaklar. Türkiye’yi geçtiğimiz günlerde “Avrupa Gökyüzü Kalkanı” projesine sürpriz bir şekilde kabul etmeleri bu bakış açısının ürünü (Bu ABD’nin de desteklediği bir süreçtir. Fransa dışarıda kalmıştır.)

Beş. ABD enerjisini Uzak Asya’ya yöneltecek ve bölgedeki varlığını azaltacaksa iki şeyi yapmak zorunda. Yazmıştık: Birincisi İsrail’in güvenliğini sağlamak (ABD ‘Bölgeden çekilirim’ diyor ama bir şartı var, 2 Şubat). İkincisi: İran’ı........

© Yeni Şafak