Malumunuz olduğu üzere bir süreden bu yana Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını artırıyor. Öyle ki son 7 PPK toplantısında toplamda 3400 baz puanlık faiz artışı yapılarak politika faizi %8,5’ten %42,5’e yükseltildi. Hatta 2024 yılının ilk toplantısında da 250 baz puanlık bir artış daha bekliyoruz. Böylelikle politika faizi %45’e yükselmiş olacak.

Yapılan her faiz artışı da doğal olarak hem mevduat hem de kredi faizlerini artırdı. Ancak bir süreden bu yana mevduat faizlerinde “sıkılaştırma programı” ile uyumlu olmayan seviyeler gözleniyor. Yani Türk Lirası mevduat faizleri istenilen seviyelere çıkartılamıyor. Hal böyle olunca da mevduat faizlerinin görece düşük seviyede kalması tasarruf sahiplerinin ilgisini dövizden tam anlamı ile uzaklaştırmaya yetmiyor.

Bu durum yavaş yavaş verilere de yansımaya başladı. BDDK’nın son verilerine göre pariteden arındırılmış döviz tevdiat hesaplarında (DTH) 723 milyon dolarlık bir artış var. Ayrıca algısal olarak da kurdaki artışın süreceğine ilişkin beklentiler henüz kırılabilmiş değil.

Merkez Bankası’nın rezerv biriktirmek istediğini biliyoruz. Bunun için de ağırlıklı olarak swap işlemlerini kullanıyor. Ancak TCMB yerel swapları düşürmek isterken bu defa piyasadaki TL likiditesini artırıyor. Her ne kadar TL Depo alım ihaleleri ile bu fazla likiditeyi sterilize etmeye çalışsa da atılan adımlar henüz istenilen sonucu vermiş görünmüyor. Bankalar mevduat faizlerini yükseltmiyor.

Daha önce de bankalardaki fazla TL likiditesinin sterilize edilmesindeki gecikmenin olası olumsuz etkilerini yazmıştım. Ancak o günden bugüne yukarıda da bahsettiğim üzere DTH’lardaki artışın belirginleşmesi konuyu yeniden gündeme getirme gerekliliğini ortaya çıkardı.

Bir yandan kredi maliyetlerindeki artış devam ederken diğer yandan mevduat faizleri ona yeterince eşlik etmiyor. Yani faiz artışlarının bir diğer amacı olan TL’ye dönüşün tesisi zorlaşıyor. Dahası bunu yaparken ticari kredi faizlerinde reel sektörü zorlayan seviyelere çıkıyoruz. Dolayısıyla atılan taş ürkütülen kurbağaya değmemiş oluyor.

Elbette konunun bir de maliye politikası ayağı var. Ancak orada olan biteni konuşmadan önce enflasyonla mücadele saikiyle katlanmak zorunda kaldığımız para politikasındaki acı reçetenin daha işlevsel hale neden gelmediğini sorgulamamız gerekiyor. Zira piyasadaki bu kadar çok TL likiditesi katlanmak zorunda kalınan yüksek faiz politikası ile uyumlu görünmüyor.

Özetle reel sektörün bu kadar yüksek faiz altında ezildiği gerçeğini göz önüne alarak şunu söylemek hakkımız: Madem bu kadar faiz artırıyoruz bari bir işe yarasın… Yani TCMB’nin PPK toplantısını beklemeden elindeki diğer para politikası araçlarını kullanarak piyasadaki fazla TL likidite sorununu yönetmesi gerekiyor. Değilse bu denli yüksek faize rağmen başarılı olduğunu ifade edemeyeceğimiz sterilizasyon nedeni ile her geçen gün aleyhimize işliyor.

QOSHE - Kredi faizi artarken mevduat faizi neden düşüyor? - Levent Yılmaz
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Kredi faizi artarken mevduat faizi neden düşüyor?

10 1
18.01.2024

Malumunuz olduğu üzere bir süreden bu yana Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını artırıyor. Öyle ki son 7 PPK toplantısında toplamda 3400 baz puanlık faiz artışı yapılarak politika faizi %8,5’ten B,5’e yükseltildi. Hatta 2024 yılının ilk toplantısında da 250 baz puanlık bir artış daha bekliyoruz. Böylelikle politika faizi E’e yükselmiş olacak.

Yapılan her faiz artışı da doğal olarak hem mevduat hem de kredi faizlerini artırdı. Ancak bir süreden bu yana mevduat faizlerinde “sıkılaştırma programı” ile uyumlu olmayan seviyeler gözleniyor. Yani Türk Lirası mevduat faizleri istenilen seviyelere çıkartılamıyor. Hal böyle olunca da mevduat faizlerinin görece düşük seviyede kalması tasarruf sahiplerinin ilgisini dövizden tam anlamı ile uzaklaştırmaya yetmiyor.

Bu durum yavaş yavaş verilere de yansımaya başladı. BDDK’nın son verilerine göre pariteden arındırılmış döviz tevdiat........

© Yeni Şafak


Get it on Google Play