Diğer

03 Kasım 2023

Sansür ne, dezenformasyon ne, CMK TCK ne, hepsi birbirine karışıyor bazen değil mi sevgili okur? Karışmasın.

Mesele ziyadesiyle yalın: Son aylardaki birçok yazısı güvenlik bürokrasisi ile yargıdaki usulsüz durumlara işaret eden (gazeteciliğe AKP kurulmadan 13 yıl önce başlamış) gazeteci Tolga Şardan’ın tutuklanmasından söz ediyorum.

Doğrusu, ekonomi alanının kamu kaynakları kısmına yönelmiş bir gazeteci olarak, -çoğunu kendi kararımla bıraktığım, biri “küçülme” gerekçesiyle yazılarıma son vermiş birbirinden farklı kurumlarda,-benzer konuları yıllardır birçok kez yazmak durumunda kaldım.

Sorun gazeteciliğin var oluşuyla ilgiliyse ve yıllar içinde çözülmek şöyle dursun ağırlaşıyorsa, anlatma derdi de bitmez.

Açık ve yalın olan mesele şudur:

İktidar, eğer bir medyayı kendisi inşa etmemişse onu hasım görüyor. Kâh kamu bankası kâh kendine amade iş dünyası aktörlerine verdiği talimatla finansman aktarmadığı medya kuruluşunu makbul görmüyor, dahası çoğu kez de tehdit algısı içinde oluyor. Bunun kendi mantığı içinde tutarlı olduğu söylenebilir. Öyle ya, eğer “can sıkıcı” haberler yayımlanacaksa, can sıkıcı haberler geceleyin sayfalardan kazınmayacaksa, tüm birinci sayfalar aynı manşetle çıkmayacaksa, yöneticiler biat etmeyecekse bir iktidar neden kendine medya kursun ki? Neden kamu sermayeli şirketleri, muma çevirdiği özel şirketleri kendi medyasına ilan reklam vermeye zorlasın ki?

Mesele bu olunca, gazeteciliği ısrarla ve “yanlamadan” yapan gazeteciler bazen adli soruşturmaya, bazen itibarsızlaştırmaya bazen de can güvenliğine dönük tehditlere açık hale geliyor. Gazetecilerin uzun zamandır ve yaygın olarak suçlandıkları “terör” soruşturmalarına son bir yıldır yenisi eklendi.

İstenmeyen haberleri ve haberi yazan gazetecileri “cezalandırma” amacına yönelik maddenin adı “halkı alenen yanıltıcı bilgiyi yayma."

Kısaca “Sansür Yasası” diye yerleşti. İktidar dilinde “dezenformasyon” olarak anılıyor. Somut olgu açısından ise Türk Ceza Kanunu’na geçen sene eklenen bir madde bu. Numarası 217/A.

Sözkonusu maddenin ne işe yaradığı (!) bugün uygulamalı olarak görünüyor.

Bu madde önce bir “torba”nın içine atıldı ve 2022 yılı Ekim ayında TBMM’de kabul edilerek Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzasıyla yürürlüğe girdi. Torbanın adı “Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”du.

“Torba kanun”un AKP iktidarının çok sık başvurduğu bir yol olduğunu anımsatalım. Yıllardır birbirine benzemez birçok önemli kanun maddesi aynı torbada son sürat geçip gidiyor. Kimi taktiksel ve hesaplaşma amaçlı görünen “torba”ların içine bir miktar renkli bonbon tarzı maddeler serpiştirilerek (internet gazeteciliği ile ilgili maddeler) “O kadar da kötü değil” denilmesi sağlanıyor. Subjektif, iktidarın keyfi takdirine bağlı olarak yorumlanabilecek, cezalandırma aracı gibi kullanılacak acı maddeler araya gizleniyor.

Fark edilince “Yok canım! Tam olarak o öyle değil” gibi şeyler deniliyor. Günü gelince de gözdağı vermek amacıyla kullanılıyor.

Sözkonusu madde şu:

“Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma

MADDE 217/A

(1) Sırf halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak saikiyle, ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis........

© T24