Diğer

29 Kasım 2023

2024 yılı bütçe kanun teklifinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmeleri, geçen hafta tamamlandı. Aralık ayında genel kurul görüşmeleri başlayacak.

Bütçe görüşmelerinin Komisyon programındaki son günü, Cumhurbaşkanlığı bütçesine ayrılmıştı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı bütçesinin yüzde 85 oranında arttığı bilgisini vererek, bu artışın bütçedeki genel artışın çok gerisinde olduğunu söyledi. Yılmaz bu değerlendirmeyi Komisyon üyesi muhalefet partisi milletvekillerinin "Çok yüksek artış" eleştirilerine cevaben yaptı. Yılmaz'ın verdiği bilgiye göre bütçenin tamamında yüzde 150 civarında bir artış vardı. Artışa yol açan harcama kalemleri ise maliyet tutarları belirtilmeden ve anılmadan şöyle sıralandı:

- Deprem harcamaları

- EYT ödemeleri

- Maaş artışları

- Yeni alınan ek personel

Yılmaz, bütçenin tamamında büyük artışa yol açan "maaş artış" kalemini açıklarken, enflasyonun hakkını teslim etmekle birlikte yüksek zam yapıldığı kanaatindeydi:

"Personel maaşlarına yaptığımız bu enflasyona karşı satın alma gücünü korumak için yaptığımız oldukça yüksek oranlı artışlar. Hem kamu işçilerine hem de memurlara yaptığımız seyyanen verdiğimiz zamlar, yüksek artışlar."

Çalışanların enflasyona ezdirilmediği ezberinin bir başka söyleniş biçimi olmalı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, sıraladığı tüm bu harcama kalemlerinin enflasyonun getirdiği rakamlarla birlikte önemli bir artış oranı oluşturduğunu söyledi görüşmelerde. Bu vurguyu yapmasının temel nedeni de Cumhurbaşkanlığı bütçesindeki artış eleştirilerine "makul" yanıtını verebilmekti tabii. (Ancak "enflasyonun getirdiği rakamlarla birlikte" detayı önemli. Sorumlusu açıkça söylenmese de enflasyonun varlığının kabulü kayıt düşülmüş oldu. Yılmaz bu tespitin yanısıra, genel bütçedeki artışın altında kalan Cumhurbaşkanı bütçesinin de "büyük oranda merkez yönetimi tarafından değil aktardığı kurumlar tarafından kullanıldığı"nı ekledi. "Barış için destekleme gideri", "ofislere katkı" ve büyük pay ayrılan Millet Kütüphanesi. Millet Kütüphanesinin maliyetinin çok yüksek olduğu tutanaklara bu şekliyle yansıdı.

Cumhurbaşkanlığı bütçe görüşmesinde Yılmaz'ın yanıt verdiği diğer konu, örtülü ödenek oldu. Yılmaz örtülü ödenek kullanımın kanunda öngörülen, genel bütçe başlangıç ödeneğinin binde 5'i sınırlamasına uygun olduğunu, bu oranın aşılmadığını söyleyerek, "Toplam harcama detayını vermek, işin tabiatına aykırı. Diğer harcama verileriyle birlikte yayımlanmaktadır. Kimseden kaçırılan bir tutar da söz konusu değildir" dedi. Bütçe tutanaklarına yansıyan bir ilginç ayrıntı da zırhlı araç konusunda oldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, 2015 yılından bu yana Cumhurbaşkanlığına zırhlı araç alımı yapılmadığını açıkladı. Bunun nedeni acaba zırhlı uçak sayısındaki artış olabilir mi?

Gelelim deprem verilerine. 2024 yılı bütçesindeki büyük artışın teme nedeni olarak gösterilen deprem harcamalarında kamu ihaleleri büyük payı alıyor. Yılmaz, konut açısından 450 bin civarında hak sahipliğinin ortaya çıktığını, TOKİ kanalıyla 200 bin ihale yapıldığını, 200 bin konut ihalesinin sürdüğünü, 200 TL'nin üzerinde de yerinde dönüşüm için başvuran vatandaş bulunduğu bilgisini verdi. Deprem bölgesindeki kırsal alanlarda da 70-80 bin civarında çelik konstrüksiyon yöntemleri devreye sokularak daha hızlı üretilecek konut planlandığını açıkladı.

Deprem harcamaları kaleminde 2023 yılı bütçesinde 762 milyar TL, 2024 yılı bütçesinde de 1 trilyon 28 trilyon TL kaynak ayrıldı. Cevdet Yılmaz, bu yılki deprem harcamalarının milli gelirinin yüzde 3'ü civarında olduğunu, seneye bu oranın yüzde 2,5 olduğunu kaydetti. Bütçe açığı eleştirileri yapılırken, deprem harcamalarının dikkate alınmasını istedi.

2024 bütçesine dair teknik verileri yorumsuz aktardım. Deprem sonrası konut ihtiyacına yönelik kamu ihalelerindeki yanlış tercin ve hesaplamalardan kaynaklanan harcama artışları başka bir yazının konusu olacak.

Çiğdem Toker, Diyarbakır'da doğdu. Denizli Lisesi'nden mezun oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Gazeteciliğe üniversite öğrencisiyken Anka Ajansı'nda başladı. Günaydın, Ankara Ulus gazetelerinde, Nokta dergisinde stajlar yaptı.

Anadolu Ajansı'nın sınavlarını (1988) kazanarak, adliye, Devlet Güvenlik mahkemeleri (DGM), yüksek yargı muhabiri olarak çalıştı. 1990-1993 yıllarında haftalık Ekonomik Panorama dergisinde; sonrasında da kesintisiz 15 yıl Hürriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda ekonomi muhabiri olarak görev yaptı. Burada maliye, vergi, özelleştirme, enerji, rekabet politikalarını izledi. 1994 ve 2001 ekonomik krizlerini, IMF ile ilişkileri, kriz kapsamında çıkarılan kanunların TBMM'deki yasama süreçlerini haberleştirdi. Çeşitli ülkelerde Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası toplantıları muhabir olarak takip etti.

Habertürk gazetesinin ilk Ankara temsilcisi olarak gazetenin Ankara bürosunu kurdu. İstifa ederek ayrıldı. İnternet gazetesi T24'ün ilk yayınlarında OECD'nin "Futbolda Kara Para Aklama" raporunu konu alan dizi yazısıyla yer aldı. Köşe yazarı ve Ankara Temsilcisi olarak çalıştığı Akşam gazetesinden, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) el koyma sürecinde kendi isteğiyle ayrıldı.

2013-2018 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Gazetenin sahibi konumundaki Cumhuriyet Vakfı yönetimi değiştikten sonra kendi isteğiyle ayrıldı. 2018'de katıldığı Sözcü gazetesindeki yazılarına 2022 Kasım ayında 'küçülme' gerekçesiyle son verildi. Fox TV kanalında yayımlanan "Orta Sayfa" adlı haber programında yorumcu olarak yer alıyor.

Eleştirel finans haberciliği olarak da tanımlanan yazıları hakkında kimileri astronomik, çok sayıda manevi tazminat davası açıldı. Konusu bir imar haberi olan yazısı hakkında hapis cezası istemiyle yargılandı. Kamu ihaleleri ve şirketleri konu alan çok sayıda yazısı da Sulh Ceza hâkimlikleri kararlarıyla erişime engellendi.

Kitapları

- Adım da Benimle Beraber Büyüdü- Abdüllatif Şener, Doğan Kitap, 2008

- "Türkiye'de Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı - Şehir Hastaneleri" kitabına makale katkısı, İletişim Yayınları, 2018

- Kamu İhalelerinde Olağan İşler - Tekin Yayınevi, 2019

Ödülleri

- İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi "En Başarılı İktisat Muhabiri Ödülü" (1995)

- Sabah Gazetesi "Muammer Yaşar Bostancı Haber Yarışması Büyük Ödülü" (1997)

- Türkiye Ziraat Odaları Birliği "Basında Tarım Ödülü" (2000)

- Milliyet Gazetesi "Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü" – "Taksiyarhis'in Zehra Teyzesi" başlıklı röportaj (2001)

- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti-TGC "Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü" |"Evcil'in Dönüşü" dosyası – (2005)

- European Press Prize "The Mystery of the Secret Funds" – "Yorumcu Ödülü"nde kısa liste (2015)

- Halkevleri "Basın Ödülü" (2016)

- Uluslararası Şeffaflık Derneği Ödülü (2016)

- İstanbul Tabip Odası "Basında Sağlık Ödülü" (2016, 2018 ve 2019)

- TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi "Emre Madran Koruma Ödülü" (2017 ve 2019)

- Eskişehir - Bilecik Tabip Odası "Halk Sağlığı Ödülü" (2017)

- ÇGD "Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Ödülü" (2017)

- ÇGD Bursa Şubesi "Meslekte Dayanışma Ödülü" (2018)

- Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü "Uluslararası Cesaret Ödülü - Kısa liste" (2018)

- Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü – "Kamu İhalelerinde 21/b Usulü" dosyası-(2018)

- Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği "Önder Kadınlar Ödülü" (2019)

- Rekabet Derneği "Adil Rekabete Katkı Ödülü" (2019)

- TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası "Hasan Balıkçı Onur Ödülü" (2020)

- Halkevleri Dayanışma Ödülü (2020

- Ankara Tabip Odası – "Şehir hastanelerinin ekonomi politiğini tüm gerçekliğiyle ortaya koyarak kamuya ve sağlık çalışanlarına etkilerini görünür kılan haberleri" nedeniyle (2021)

- TMMOB Şehir Plancıları Odası - Kent Planlama Basın Ödülü (2021)

- İzmir Gazeteciler Cemiyeti "Hasan Tahsin Basın Özgürlüğü Ödülü" (2021)

- SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği "Yılın Kadınları" Ödülü (2021)

- Alanya Gazeteciler Cemiyeti - Ulusal Basında Yılın Gazetecisi Ödülü (2021)

Her sene onlarca milyar liralık ihale yapan, müteahhitlik şirketlerine milyarlarca lira ödeyen bir bakanlığın, Kamu Mali Kontrol ve Yönetim Kanunu’nda yer alan saydamlık ve hesap verme düzenlemelerine göre alması gereken bütçe tutumuyla pek uyumlu değildi doğrusu

Resmi olarak henüz açıklanmayan ihalenin elektronik ihale olarak yapıldığı ve yaklaşık 7 milyar 600 milyon civarında bir teklif veren Silahtaroğlu Mühendislik İnşaat şirketinin tercih edileceği bilgisine ulaştım

DHMİ mi, HEAŞ mı Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı mı yoksa hepsi birden ortak sorumlulukla mı?… Her kim, hangi derecede sorumluysa, Sabiha Gökçen Havalimanı'ndaki ikinci pistin neden hâlâ tamamlanmadığını, daha önemlisi, mevcut çalışan tek pistin, seyir, uçuş, güvenlikleri açılarından ne durumda olduğunu kamuoyuna açıklamak durumundadır

© Tüm hakları saklıdır.

QOSHE - Bütçedeki yüzde 150 artışın sorumlusu - Çiğdem Toker
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Bütçedeki yüzde 150 artışın sorumlusu

73 0
29.11.2023

Diğer

29 Kasım 2023

2024 yılı bütçe kanun teklifinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki görüşmeleri, geçen hafta tamamlandı. Aralık ayında genel kurul görüşmeleri başlayacak.

Bütçe görüşmelerinin Komisyon programındaki son günü, Cumhurbaşkanlığı bütçesine ayrılmıştı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanlığı bütçesinin yüzde 85 oranında arttığı bilgisini vererek, bu artışın bütçedeki genel artışın çok gerisinde olduğunu söyledi. Yılmaz bu değerlendirmeyi Komisyon üyesi muhalefet partisi milletvekillerinin "Çok yüksek artış" eleştirilerine cevaben yaptı. Yılmaz'ın verdiği bilgiye göre bütçenin tamamında yüzde 150 civarında bir artış vardı. Artışa yol açan harcama kalemleri ise maliyet tutarları belirtilmeden ve anılmadan şöyle sıralandı:

- Deprem harcamaları

- EYT ödemeleri

- Maaş artışları

- Yeni alınan ek personel

Yılmaz, bütçenin tamamında büyük artışa yol açan "maaş artış" kalemini açıklarken, enflasyonun hakkını teslim etmekle birlikte yüksek zam yapıldığı kanaatindeydi:

"Personel maaşlarına yaptığımız bu enflasyona karşı satın alma gücünü korumak için yaptığımız oldukça yüksek oranlı artışlar. Hem kamu işçilerine hem de memurlara yaptığımız seyyanen verdiğimiz zamlar, yüksek artışlar."

Çalışanların enflasyona ezdirilmediği ezberinin bir başka söyleniş biçimi olmalı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, sıraladığı tüm bu harcama kalemlerinin enflasyonun getirdiği rakamlarla birlikte önemli bir artış oranı oluşturduğunu söyledi görüşmelerde. Bu vurguyu yapmasının temel nedeni de Cumhurbaşkanlığı bütçesindeki artış eleştirilerine "makul" yanıtını verebilmekti tabii. (Ancak "enflasyonun getirdiği rakamlarla birlikte" detayı önemli. Sorumlusu açıkça söylenmese de enflasyonun varlığının kabulü kayıt düşülmüş oldu. Yılmaz bu tespitin yanısıra, genel bütçedeki artışın altında kalan Cumhurbaşkanı bütçesinin de "büyük oranda merkez yönetimi tarafından değil aktardığı kurumlar tarafından kullanıldığı"nı ekledi. "Barış için destekleme gideri", "ofislere katkı" ve büyük pay ayrılan Millet Kütüphanesi. Millet Kütüphanesinin maliyetinin çok yüksek olduğu tutanaklara bu şekliyle yansıdı.

Cumhurbaşkanlığı bütçe görüşmesinde Yılmaz'ın yanıt verdiği diğer konu, örtülü ödenek oldu. Yılmaz örtülü ödenek kullanımın kanunda öngörülen, genel bütçe başlangıç ödeneğinin binde 5'i sınırlamasına uygun olduğunu, bu oranın aşılmadığını söyleyerek, "Toplam harcama detayını vermek, işin tabiatına aykırı. Diğer harcama verileriyle birlikte yayımlanmaktadır. Kimseden kaçırılan bir tutar da söz konusu değildir" dedi. Bütçe tutanaklarına yansıyan bir ilginç ayrıntı da zırhlı araç konusunda oldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, 2015 yılından bu yana Cumhurbaşkanlığına zırhlı araç alımı yapılmadığını açıkladı. Bunun nedeni acaba zırhlı uçak sayısındaki artış olabilir mi?

Gelelim deprem verilerine. 2024 yılı bütçesindeki........

© T24


Get it on Google Play