Diğer

10 Ocak 2024

Türkiye'nin Akademik Özgürlük endeksindeki yeri hızla geriliyor. Son verilere göre Kuzey Kore ve Türkmenistan ile aynı gruba düşen Türkiye'nin endeksteki yeri 179 ülke arasında 166 sıraya indi.

Türkiye'nin endeks puanı ise 2012- 2022 arasında 0,43'den 0,08'e geriledi. Endeksin alt sıralarındaki ülkelerin ortak özelliği, ağır insan hakları ihlalleri ile temel hak ve özgürlüklerin kullanımına dair karnesinin de kötü olması. (Türkiye 2012 yılında 134. sırada bulunmasına rağmen endeks skoru çok daha yüksekti.)

İsveç'teki Göteborg Üniversitesi Demokrasinin Çeşitleri Enstitüsü (V- Dem) ile Almanya'daki Friedrich Alexander Üniversitesi Erlangen- Nürnberg Akademik Özgürlük Endeksi (AFI) dünyada akademik özgürlüğü ölçmeyi hedefliyor.

Üniversitelerdeki akademik özgürlük düzeyi değerlendirilirken, şu beş temel göstergeye dayanılıyor:

- Araştırma ve öğretme özgürlüğü

- Akademik değişim ve yayma özgürlüğü

- Kurumsal özerklik

- Kampüs bütünlüğü

- Akademik ve kültürel ifade özgürlüğü

Türkiye 166. sıraya bir günde düşmedi. Üniversiteler, özellikle 2016 yılından itibaren endekse esas alınan beş gösterge hızlı bir bozulmaya uğradı. Boğaziçi Üniversitesi bu olumsuz gidişten payını en çok alan üniversiteler arasında yer aldı. Prof. Cem Say'ın ifadesiyle "Bir AKP üniversitesine dönüştürülmeye çalışılan Boğaziçi Üniversitesi'nde hukuksal ve akademik direniş sürüyor."

Boğaziçi Üniversitesi yönetiminin son bir yıl içinde yaptığı bazı harcamalar, Türkiye'nin akademik özgürlük endeksindeki gerileme konusunda farklı bir bakış açısı sunabilir. Özellikle makam odalarındaki mobilya takımı ve deri değişimi bu hevese dair harcamalar. Mobilya için dört ayda yapılan dört alımın toplam tutarı 600 bin TL'yi geçiyor. iPhone 14 alımı ve üniversitenin kendisini anlatmak için sosyal medya hizmetlerine yaptığı harcamaların da altını çizelim.

Ulaştığım faturalar üzerinden kolay izleme için bir tablo oluşturdum. Miktar, tarih, alım cinsi verilerini içeren bu tabloya, yüksek enflasyon dolayısıyla, mal ve hizmetlerin satın alındığı dönemin ABD döviz kurları üzerinden tutarlarını da ekledim:

Dikkat edileceği gibi bu alımların TL cinsinden toplamı 2 milyon TL'ye yaklaşıyor. Ancak satın alma tarihindeki döviz kuru üzerinden hesap yapılırsa, toplam harcamaların (103 bin 747 USD) bugünkü değeri 3 milyon 100 bin TL'nin üzerine çıkıyor.

Kurumsal kapasite ve strateji yol haritası gibi alanlarda, iki alımla yaklaşık 1 milyon TL'lik alım yapılan KCA KCA Knowledge Capital Agency Danışmanlık şirketinin adı daha önce de idari ve akademik personelin kişisel bilgilerine, üniversitenin........

© T24