Maatschappelijk werker

Dit kan verbindend werken, zowel binnen de politiek als daarbuiten.

Wie goed tussen de regels doorleest van de verschillende berichten in de media op dit moment over de nu 6 weken durende formatie, ziet duidelijk dat de gesprekken tussen informateur Plasterk en de vertegenwoordigers van PVV, NSC, BBB en VVD niet gaan leiden tot een stabiel kabinet. Dat had ik eigenlijk een dag voor de verkiezingen al voorspeld.

Het probleem is dat over links regeren ook onmogelijk is en om nu weer verkiezingen te houden, lost niets op. De PVV wordt dan nog groter, als we de huidige peilingen mogen geloven, maar regeren mét de PVV, maar ook dóór de PVV kan gewoon niet. De PVV is een eenmanspartij met een heleboel flying monkeys van Geert Wilders. Dat is voor een schreeuwende oppositiepartij nog geen probleem, maar voor een regeringspartij absoluut niet werkbaar.

De enige optie is een zakenkabinet, wat door Pieter Omtzigt al maanden wordt aangegeven, maar ook door iemand als Maurice de Hond als enige mogelijkheid wordt gezien. Eigenlijk heeft dit alleen maar voordelen. Op de eerste plaats kun je dan op basis van een breed door de Tweede Kamer gedragen programma afspraken maken over het te voeren beleid. Het legt het zwaartepunt en verantwoordelijkheid bij de Tweede Kamer, precies wat Pieter Omtzigt wil. Ten tweede kun je dan werkelijk deskundigen de portefeuille geven die bij hun deskundigheid past. De enorme problemen waar onze maatschappij mee worstelt, rechtvaardigt dit in hoge mate. Aan deze deskundigheid heeft het nogal eens ontbroken in de verschillende kabinetten Rutte. En ten derde kan deze deskundigheid dan breed worden gezocht. Binnen de politiek, maar wellicht ook buiten de politiek. Men hoeft zich niet te houden aan de partijen die een kabinet vormen, maar alle partijen kunnen dan in potentie een minister en/of een staatssecretaris leveren. Zo kan het bijvoorbeeld zomaar zijn dat een kamerlid zoals Anita Pijpelink van GL-PvdA staatssecretaris of minister wordt van Onderwijs. Zij heeft zowel een bredere ervaring in het onderwijs als ook bestuurlijke ervaring. Ik zag de maidenspeech die zij vorige week hield, deze was veelbelovend. De kern die ik daaruit haalde was de nadruk op het levend contact tussen leraar en leerling als voorwaarde om tot leren te komen. En daaruit volgend de waardering, het vertrouwen, de ondersteuning en ruimte die de leraar moet krijgen om naar eigen deskundigheid zijn of haar lessen vorm te geven. Of wat te denken van deskundigen als Jan Rotmans en Bob de Wit op het ministerie van Transitie, een onderwerp dat wat mij betreft hoog op de agenda van een komend kabinet dient te staan.

Een vierde voordeel van een zakenkabinet is dat dit verbindend kan werken zowel binnen de politiek als daarbuiten. De polarisatie tussen mensen wordt steeds groter lijkt het wel. Dit lijkt ook het gevolg te zijn van de manier waarop technologie op vele gebieden het menselijk contact vervangt. Een klein, maar typerend voorbeeld is dat in supermarkten steeds meer caissières worden vervangen door zelfscans. De enorme plaats die sociale media innemen in onze samenleving is uiteraard een ander voorbeeld, waarbij anonieme reacties en posts, zonder levend contact en ontmoeting leiden tot extremen en polarisatie.

Na de verkiezingen in november zie ik een toenemende polarisatie tussen links en rechts. Binnen de Tweede Kamer lijkt links de zondebok te worden vanuit de beeldvorming die rechts van de linkse partijen maakt. De VVD noemt het beleid van de afgelopen jaren links door toedoen van D66. Daarmee wordt niet bedoeld dat het sociaal was, want dat is al meer dan 10 jaar ver te zoeken bij de VVD. Maar men bedoelt dat men zich beperkt voelt in de grenzeloze economische groei waar vooral de rijken van profiteren door het klimaatbeleid dat in gang werd gezet door D66. Nu ziet men de kans schoon om dat klimaatbeleid op een laag pitje te zetten om maar ongebreideld te kunnen ondernemen binnen een neoliberaal systeem dat juist de oorzaak is van de klimaatcrisis. En dat idee wordt breed in Nederland gedragen door nieuw-rechts zou je kunnen zeggen, dat zich door de verkiezingsuitslag voelt gelegitimeerd om zonder schroom het rechtse gedachtegoed uit te dragen. Vliegschaamte is voorbij als je kijkt naar de schaamteloze reclames van de verschillende reisbureaus en de vliegreizen die mensen nu al hebben geboekt met vooral verre en avontuurlijke bestemmingen. Alsof er inderdaad geen enkele sprake is van een klimaatcrisis. De verkiezingsuitslag zorgt ervoor dat deze visie de nieuwe norm is geworden.

Links en rechts binnen en buiten de politiek liggen mijlenver uit elkaar. Precies dat zou kunnen worden opgelost door een zakenkabinet, omdat dit een brede samenwerking vereist. Waardoor het menselijk contact de beeldvorming die van elkaar wordt gemaakt, kan worden doorbroken. Dat kan dan weer een voorbeeldfunctie hebben voor de samenleving. Ik denk als binnenkort blijkt dat de huidige formatie op de klippen loopt, de volgende stap zou moeten zijn om Pieter Omtzigt de ruimte te geven om de optie van een zakenkabinet te onderzoeken. Ik denk dat hij de verbindende kwaliteiten heeft om links en rechts bij elkaar te brengen in een werkbaar regeringsbeleid. Dat vraagt wel van veel mensen om over hun eigen schaduw heen te springen en niet vanuit macht, maar vanuit kracht en verbinding te denken. Maar dit is volgens mij wel wat Nederland nodig heeft.

Meer over:

Sorteren op:

Waarom geen "grote coalitie"? Politici profileren zich omwille van het electoraat, maar de marges voor "verstandige" politiek zijn klein. Alleen moet een verschil worden gemaakt tussen democratisch en autocratisch gerichte partijen, dus tussen PVV en de rest. Sterk links of rechts geprofileerde politici kunnen moeilijk samenwerken, maar er blijven er genoeg over.

@mathijsco Met een opdracht is doorgaans met een specifieke reden/crisis. Dat kan een goede reden zijn. Lees mijn post nog eens. Is daar reden toe dat een alles moet wijken vpor een opdracht?

Sorry. Moet hieronder

"Is er reden toe dat alles moet wijken voor een opdracht." Het is één optie. De beste optie nu, is mijns inziens terug gaan naar de kiezer voor een werkbaar kabinet. Voor wat betreft een zakenkabinet: als er dwingende maatschappelijke thema's op de plank liggen. En een politieke formatie laat lang op zich wachten. Dan is een zakenkabinet een remedie om in ieder geval de meest dringende agendapunten die niet kunnen wachten meteen op te lossen. En dat zijn er momenteel nogal wat, na 15 jaar Rutte. In de tussentijd kunnen politieke partijen zich e.v.t her-beraden over hoe nu verder.

@Mathijsco 1/2 " En een politieke formatie laat lang op zich wachten. Dan is een zakenkabinet een remedie om in ieder geval de meest dringende agendapunten die niet kunnen wachten meteen op te lossen." Dat ga ik zeker niet ontkennen. Maar mijn basisprobleem ermee blijft hetzelfde. Of een zakenkabinet bepaald geen richting en zal er in de opdracht de ideologische keuzes gemaakt moeten zijn. Of een zakenkabinet krijgt een opdracht en is vrij in de richting en de ideologische keuzes die gemaakt moeten worden. Bij a zullen de keuzes vooraf gemaakt moeten worden. Door politici. Bij b zullen de keuzes gedurende de rit gemaakt moeten worden maar dan is het zakenkabinet meer dan de inhoudsdeskundige: dan zijn ze ook politici. En is het de-facto geen zakenkabinet meer. Een zakenkabinet is een mooie projectorganisatie. Maar zoals jij ook weet. Als de projectorganisatie de buitenwereld gaat raken of de buitenwereld de projectorganisatie binnendringt dan gaat het fout. Dus zal het beperkt moeten zijn wat betreft tijd, doel en scope. Het heeft een charme. Maar niet als vervanging. Tenminste niet in tijden van -hoewel ik het met je eens ben dat er veel moet gebeuren- relatieve zin in de zin van geen existentiële bedreigingen. Tenminste als ik met jou mee redeneer. Want ik zie wel degelijk een existentieel gevaar voor de democratie in het huidige tijdsgewricht en de pogingen om extreem rechts te normaliseren en plaats te geven in het centrum van de macht.

@Mathijsco 2/2 En juist in die constellatie, bij het binnenloodsen van extreem rechts in de kern van de nationale macht is wereldwijd en historisch meermaals een zakenkabinet als 'rookgordijn' gebruikt. Niet alleen in Argentinië en doelde met die verwijzing dan ook meer naar het verschijnsel an-sich dan naar dat specifieke geval. Ik had eigenlijk van jou wel verwacht dat je dat zou oppikken. Jammer. Tot slot. Daar waar het inhoudelijk wordt zal ik het niet laten om de degens te kruisen. Dan voegt het wat toe. Zoals hier.

*relatieve rust

@Mathijsco "Voor wat betreft een zakenkabinet: als er dwingende maatschappelijke thema's op de plank liggen." Voor de goede orde en het geval dat het dat niet leek. Als dat je stelling is zijn we het eens. Blijft het een probleem dat wat een dwingend maatschappelijk probleem/issue is nogal verschillend over gedacht kan worden. Of laat ik zo zeggen. Als er gepolariseerd (50/50 - 40/60) over gedacht wordt is het per definitie geen dwingend maatschappelijk probleem/issue dat door een zakenkabinet (apolitiek) te adresseren is. Tenminste imo.

@MG, Een Nederlands zakenkabinet bepaald per definitie geen eigen richting. Krijgt een opdracht/opdrachten. 'Extreem rechts', 'gekke Henkie' of 'gekke Bennie': de bewindslieden van zo'n kabinet, zullen rechtstreeks aan de kamer moeten rapporteren. Veel transparanter ga je het niet krijgen. Maar goed, zo'n zakenkabinet is optie-B: nieuwe verkiezingen en het electoraat raadplegen is veel verstandiger.

@Mathijsco "Maar goed, zo'n zakenkabinet is optie-B: nieuwe verkiezingen en het electoraat raadplegen is veel verstandiger." En wat verwacht je dan als uitkomst? En wat zou een uitkomst zijn waar jij achter zou staan? En dan niet in de zin van accepteren maar in de zin van 'datgene wat je zelf ook ziet zitten'. Ik bedoel. Deze uitkomst is toch waar je het afgelopen jaar naar toegestuurd hebt met je bewuste verwijdering van het links dat jij geen links noemt en als opponent hebt gebombardeerd. Het was toch sowieso duidelijk dat als dat succes zou hebben (en dat had het, ik had je vast wel eens gefeliciteerd ;) ) de enige mogelijkheid zou zijn om te formeren over extreem rechts. Dat was -ook toen- zo duidelijk dat je stellingnames ook rechtstreeks dat als doel hebben. Bevalt die uitkomst toch niet of is het nog niet over rechts genoeg voor je? Want je opereren past daarin.

"De enige optie is een zakenkabinet, wat door Pieter Omtzigt al maanden wordt aangegeven, maar ook door iemand als Maurice de Hond als enige mogelijkheid wordt gezien." 2 manipulators van het zuiverster water, met Omtzigt als premier?, dan nog liever Rutte, in Rutte 2 kroop Rutte voor Asscher in tegenstelling tot het populaire idee dat de pvda schoot hondje van de vvd was, met Omtzigt heb je dan met een verongelijkt kind te maken, overtuigd van zijn eigen kwaliteiten waar niemand aan kan tippen, de narcist, ik heb geen idee of een zaken kabinet beter bestuur levert, ik heb daar in ieder geval niet voor gekozen, het kan ook een fata morgana van Omtzigt zijn met aannames en gebreken, zijn grondwet gedoe is ook zo'n nutteloos ding: beginnen met links uit te sluiten vind ik een gotspe, we zijn er ook nog en het streven rede is macht moet fier overeind staan, de macht van populistisch rechts is te schadelijk voor het aanzien, welzijn en duurzaamheid van het koninkrijk, opzouten die aanstellerige prinsenvlag Bosma.

Bestuurd worden door een zaken kabinet staat voor mij gelijk aan een land bestuurd door een Dictator, beiden zijn er niet voor de belangen van de mensen met de lagere inkomens.

Oh ja, waarom dan?

Doen alsof de politiek niet politiek is en er voor iedere keuze een vanuit neutraal perspectief beste oplossing gekozen kan worden is natuurlijk onzin en alleen bedoeld om de sturing achter de keuzes neutraal te laten lijken. Een zakenkabinet kan ter overbrugging van een een overzienbare periode (met beleidsarm beleid want anders keuzes) of bij een crisis waarbij die crises al het andere overstemt maar in alle andere gevallen een inbreuk op de democratie in de zin dat in principe op voorhand ideologische argumenten die haak staan op de keuze van de 'zaak' als niet relevant worden verworpen worden. En zo werkt het natuurlijk niet. Er is niets mis met inhoudsdeskundigen die ook politicus zijn. Een inhoudsdeskundige die alleen maar dat is voert bevel dat gaat gewoon niet goed. Behalve als ze zelf op hun beurt ook bevel uitvoeren. En ook dat past niet in een democratie. Wel daar waar democratische principes aan de kant worden gezet. Het 'zakenkabinet' is dan ook een geliefd speeltje van bepaalde regimes. De vader van Maxima was zakenminister. Was het niet landbouw? Geen zin om het op te zoeken.

Een zakenkabinet zit er met een opdracht. In dit geval zijn de opdrachten na 15 jaar Rutte bijna niet op één hand te tellen, maar bijvoorbeeld: de chaos in de sociale sector, de chaos in de zorg, de asielcrises, de wooncrisis. Daar wordt dan voor ieder beleidsterrein een deskundige of praktijk-ervaren persoon voor aangetrokken. Vervolgens rapporteert ieder aangetrokken (tijdelijk) bewindslid afzonderlijk aan de kamer. Is de taak afgerond? Dan ontbindt de kamer het zakenkabinet, en worden er nieuwe verkiezingen uitgeschreven. Dat is allemaal al lang vastgelegd: we leven hier niet in een Argentijns kolonels-regime waar met kracht een staatsgreep is gepleegd.

@Mathijsco Dit zou in theorie kunnen werken als de crises onafhankelijk van elkaar waren en redelijk apolitiek ("praktisch") op te lossen zijn, maar dat lijkt me voor een groot gedeelte niet zo. Bijvoorbeeld: het stikstofdossier, perspectief voor boeren, wonen (nieuwbouw, gestegen huren, wachtlijsten sociale huur) en klimaatverandering (CO2 uitstoot) hangen allemaal met elkaar samen. Daarnaast kan (overheids)geld maar één keer uitgegeven worden. Is het niet zo dat dit juist vraagt om politieke visie en een algeheel samenhangend beleid? En dat een zakenkabinet dit niet kan leveren?

@Yun99, U haalt het klimaatdossier hier aan. Iets waar ik nou niet 1,2,3 aan denk als we het hebben over de meest nijpende crisissen. 'Iris uit Vlokhoven zonder huis', gaat voor mij persoonlijk boven de bever die moet verkassen wegens een uitdijende spoorlijn. Praktisch: op dossiers kunnen Ministers uiteraard onderling overleggen op overlappend gebied, en dit e.v.t aan de kamer voorleggen wanneer daar noodzaak toe is.

@Mathijsco Nu haalt u er één punt uit (klimaatverandering) en maakt er een parodie van... > "Praktisch: op dossiers kunnen Ministers uiteraard onderling overleggen op overlappend gebied, en dit e.v.t aan de kamer voorleggen wanneer daar noodzaak toe is." Ik heb juist het idee dat deze dossiers allemaal significant met elkaar overlappen, en dat de aanpak van onderling overleggen óf niet werkt (te weinig zicht op het geheel) óf ondemocratisch is (achterkamertjespolitiek). Als het via de kamer moet, dan is dat weer één dossier tegelijk, of alle partijen zouden samen een soort "coalitieakkoord" moeten schrijven - en dat lijkt me niets beter dan werken met een regulier kabinet. De dossiers die ik noemde hebben allemaal fundamentele beslissingen op het hoogste niveau nodig en er moet samenhang in die beslissingen zitten. Misschien dat als deze eenmaal genomen zijn, een zakenkabinet daar praktisch invulling aan zou kunnen geven, maar juist de besluiten zélf zijn het probleem. En dat probleem is politiek van aard.

Mee eens. Een zakenkabinet zou in feite uitvoerder van door de Tweede Kamer gemaakt beleid kunnen zijn. Geen dichtgetimmerde akkoorden maar echte democratie. Ik ben voor.

Ben gestopt na het lezen van de naam Maurice de Hond. Is er iemand die deze man nog serieus neemt?

Ja, want zijn voorspelling was de minst slechte.

Er wordt in de wandelgangen nu ook over een extraparlementair kabinet gesproken, meer daarover, zie https://www.parlement.com/id/vh8lnhronvw0/soorten_kabinetten#p5.

Haarscherpe analyse!

Beter dan een Zakenkabinet zal zijn een Integerkabinet. M.a.w., ministers die in eerste plaats in landsbelang denken en niet aan zichzelf of een gelieerde organisatie en vervolgens snel weg zijn als er een betere plaats zich aandient.

2/2 […..alle partijen kunnen dan in potentie een minister en/of een staatssecretaris leveren.] Dat lijkt dan juist een heel onsamenhangend geheel op te leveren. En of dat “verbindend” gaat werken? [Nu ziet men de kans schoon om dat klimaatbeleid op een laag pitje te zetten om maar ongebreideld te kunnen ondernemen binnen een neoliberaal systeem dat juist de oorzaak is van de klimaatcrisis.] Ook deze ontwikkeling is heel dysfunctioneel, ook voor een “zakenkabinet”. [Ik denk dat hij (Pieter Omtzigt, OM) de verbindende kwaliteiten heeft om links en rechts bij elkaar te brengen in een werkbaar regeringsbeleid.] Dat betwijfel ik juist ten zeerste, gezien zijn gebleken keuze voor de vorming van een (uiterst) rechts kabinet, en het loslaten van beleden principes tot nu toe. (B.v. steun aan Yeşilgöz’ motie over de Eerste Kamer).

En vandaag maakte Caroline bekend: ik heb die "gratis-bier-motie" motie wel ingediend, maar hij was opgesteld door Plasterk. Mind you!

Sorry, ik zit te slapen, dus herstel: En vandaag maakte Caroline bekend: ik heb die "gratis-bier-motie" wel ingediend, maar hij was opgesteld door Omtzigt. (Mind you!).

2/1 Niet alles voorspelde de schrijver correct. Zoals: [Kijk maar mee; stel dat de PVV wint, moge God dat verhoeden, dan is de VVD de enige die met hen wil samenwerken.] Dat was dus duidelijk geen correcte voorspelling. [Maar dat we overblijven met de kater van een onbestuurbaar land, waardoor we nog een lange tijd met een MP zitten opgescheept, die heel veel mensen al heel lang beu zijn, van wie de houtbaarheidsdatum (sic!) al een aantal jaar is verlopen.] Dit klopt dan weer wel, helaas. (Behalve dat hout). […..regeren mét de PVV, maar ook dóór de PVV kan gewoon niet] zegt de auteur nu. In principe is dat waar, maar ik ben er zo langzamerhand van overtuigd geraakt dat in Nederland de gekste sprongen kunnen worden gemaakt. Een “zakenkabinet” is een beetje ongrijpbaar iets. Wat wordt er precies onder verstaan? De “werkelijk deskundigen” zullen toch ook de nodige politieke feeling en ervaring moeten meebrengen, willen we niet in LPF-achtige toestanden verzeild raken. Deskundigheid op zich is niet voldoende; het is ook belangrijk het vertrouwen van een enigszins stabiele meerderheid in de Tweede Kamer te hebben.

Olav Tik kan me in jouw reactie wel vinden.

Klinkt heel leuk zo'n breed gedragen kabinet/akkoord, maar hoe loopt dat in de praktijk uit? Ik vermoed met slappe voorstellen, weinig daadkracht om echt door te pakken/veranderen, omdat onze samenleving en dus ook de politiek zo gepolariseerd is.

De rechtse politici hebben polarisatie als doel gehad. Mensen, groepen tegen elkaar opzetten. Zo kun je jezelf en je eigen groep blijven verrijken.

Larie natuurlijk. Een zakenkabinet kun je doen als er losliggende problemen liggen die veel lokale deskundigheid vereisen. Nederland zit in een crisis die vooral met elkaar verbonden problemen kent en dan heb je een kabinet nodig dat vanuit een gezamenlijk en samenhangend plan de voorstellen maakt voor de komende pakweg 15 tot 20 jaar. Als links wat wil moet het zo’n plan ontwikkelen, en daarbij vooral de democratie respecteren, want de gewone mensen zijn een aantal standpunten van GL/PvdA spuugzat.

Welke standpunten? En hoe zijn die ondemocratisch?

volrin : Een aantal standpunten van GL/PvdA liggen nogal moeilijk voor gewone mensen. Daarom hebben ze op een andere partij gestemd. Gewone mensen vrezen dure klimaatmaatregelen, verdergaande immigratie en meer macht voor Europa. Komen nog allerlei woke-zaken als genderneutrale toiletten, vrouwenquota, diversiteits- en inclusiviteitsdenken bij. Je kunt vinden dat ons land beter af is met een links kabinet, maar de meeste kiezers denken hier dus anders over.

Nee. Een zakenkabinet ontkent de functie van politiek, namelijk controverses oplossen. Voor het overige kunnen (top)ambtenaren de was doen.

Een zakenkabinet? Als je naar de D66 ministers kijkt in het huidige demissionaire kabinet, dan zie je het verschijnsel opdoemen. Kaag, Kuipers en Dijkgraaf moesten op stel en sprong lid worden van de partij. Waren het betere ministers dan reguliere? Zouden ze het met de kennis van nu weer doen, vermoed je? Kweenie hoor. Welk probleem lossen we ermee op?

Minister Dijkgraaf is m.i. wel een goede greep geweest. En Kaag was ook helemaal niet slecht als minister, maar is het slachtoffer geworden van een langdurige hetze van rechts. Overigens denk ik ook dat een "zakenkabinet" geen panacee is, en weer nieuwe problemen oproept. (Zie mijn eigen commentaar hierboven).

Ze erfden de gevolgen van jarenlange afbraak. Dan ben je vrij kansloos. Zie het toeslagenschandaal.

Olav, ik vind ook niet dat de genoemde bewindslieden het slecht deden, maar de echte meerwaarde zie ik ook niet in van een zakenkabinet. Van Kuipers weet ik het niet precies, maar ik denk dat Dijkgraaf in een andere rol meer maatschappelijke betekenis had kunnen hebben dan in de rol van minister van onderwijs. En of Kaag nu een goede minister van Financiën is geweest? Daarvoor was de periode tekort en de meewind te groot om daar een oordeel over te vellen.

Een zakenkabinet is technocratisch en visieloos. Normaal zou ik een voorstander zijn, maar na 14 jaar Rutte heeft Nederland behoefte aan een visie. De staat van de economie zal dan mede bepalen hoe snel die visie bereikt kan worden.

Tja, waarom heeft men altijd de dichtgetimmerde kabinetten van visieloze Rutte altijd verdedigd? Is dat niet hypocriet? De visie van de kiezer, het roer moet om. Een en ander houdt in, dat de topambtenaren hetgeen ze visieloos moesten uitvoeren of leveren in het vervolg wel met de juiste visie gaat gebeuren. Dus: breek op volksgezondheid met de macht van de verzekeraars. Zij zijn nu de baas over alles wat er al dan niet ingekocht en verricht gaat worden…..

@Gerygrr, Over volksgezondheid heb ik even geen mening, maar als de visie van het nieuwe kabinet is om inderdaad de macht van de verzekeraars te breken dan kan daar op aangestuurd worden en moet bij iedere beslissing die over volksgezondheid gaat gecontroleerd worden of die in lijn is met de visie. Uiteindelijk komen we dan ergens. In ieder geval beter dan voort modderen.

een zakenkabinet gaat uit van het idee dat de tweede kamer consencus kan bereiken over de algemene koers. En niet gaat zwalken op de waan van de dag. Anders ga je bijvoorbeeld de ene dag beloven dat je extra bijbouwd. En de volgende dag dat je niet meer groene ruimte zal opofferen. Ook een zakenkabinet zal dus in staat moeten zijn inpopulaire maatregelen te nemen. De vraag blijft dus "wie wil je in dat zakenkabinet aan het roer zetten?".

@Mezelf, 'HandelT.'

Ribbens had het al voorspeld! Nou, hij voorspelde vooral dat NSC niet met de PVV zou willen samenwerken. Hopelijk krijgt hij alsnog gelijk, maar voorlopig ziet het er niet naar uit. Waarom is regeren over links onmogelijk? Het ligt zeker niet voor de hand, maar als de PVV zich onmogelijk maakt in de formatie kan het onwaarschijnlijke alsnog gebeuren. Van mij mag GL/PvdA best concessies doen om rampzalig rechts beleid te voorkomen, als grootste partij in een coalitie met VVD/NSC/D66. Heel wat beter dan een zakenkabinet. Ribbens stelt een zakenkabinet voor als superdemocratisch. Het tegendeel is waar. Er zullen altijd coalities gesmeed worden, geen enkel kabinet kan het hebben keer op keer plannen afgewezen te zien. Die onttrekken zich dan echter aan de openbaarheid. Stiekeme achterkamertjes waar het klimaatbeleid stilletjes wordt klein gehouden. En ik had gehoopt dat het geloof in de mythische capaciteiten van Omtzigt (als informateur nota bene) inmiddels was versleten.

De kamer bestaat uit de door het volk gekozen vertegenwoordigers. De meerderheid bepaalt welk beleid wordt uitgevoerd. Onderwijs moet echt hersteld willen we sowieso uit de misère komen. En dat verhaal uit de maden speech klopt als een bus.

Een zakenkabinet, of terug naar de kiezer. Verder eens met kracht en verbinding, maar dat zijn nou net niet de eigenschappen van een zakenkabinet: dat handeld pragmatisch.

Terug naar de kiezer. Die niet zo intelligent is als u maar nog steeds woedend dat ons landsbestuur nog slechter functioneert dan her bestuur van Ajax of Feijeoord.

Deskundigheid in de vorm van praktijkervaring kan echter ook een nadeel zijn. Mensen uit de praktijk hebben niet zelden oogkleppen gekregen en staan minder open voor kritiek en alternatieve zienswijzen. Dat zag je bijvoorbeeld sterk bij onze vorige minister van Volksgezondheid. De deskundigheid moet juist vooral komen vanuit de beleidsmedewerkers van een ministerie. Ik zou op mijn werk ook niet willen dat mijn baas zich inhoudelijk met mijn werk gaat bemoeien, ook niet als hij daar vanuit zijn verleden ervaring mee heeft. Dat is namelijk niet zijn taak.

Als we dan zo'n type krijgen als Connie Helder dan geef mijn portie maar aan fikkie. Bovendien vond ik Ernst Kuipers ook geen aanwinning voor het land. Daarentegen vind ik Dijkgraaf een succes, goede minister.

Eens over Dijkgraaf en dat vind zelfs ik als D66 hater

Heeft u verstand van de zorgsector? De problemen lijken duidelijk: meteen stoppen met "marktwerking" zeg ik juist als liberaal (geen VVD) want de huidige "market failure" is evident. Maar op het ministerie hebben ze geen economen

Ja, klopt. Maar Kuipers kon niet leveren. De medicijnen waren niet beschikbaar voorons land. Ik zie nog een trotse Edith Schippers trots vertellen hoe zij persoonlijk lagere prijzen hadden bedongen. Nu er veel meer nodig is, varen de Chinese leveringen naar andere havens……

Frits Jansen Meteen stoppen met marktwerking in de zorg, helemaal mee eens. Ook jammer dat provincies leefden met dollartekens in de ogen, of eurotekens, toen ze de energiemaatschappijen verkochten. Dat geld is al lang verdampt aan onnavolgbare projecten. We zijn nu afhankelijk van alle grillen die we de laatste tijd gezien hebben. Dart heeft ook de staat veel geld gekost.

QOSHE - De enige optie is een zakenkabinet - Tom Ribbens
menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

De enige optie is een zakenkabinet

12 18
01.02.2024

Maatschappelijk werker

Dit kan verbindend werken, zowel binnen de politiek als daarbuiten.

Wie goed tussen de regels doorleest van de verschillende berichten in de media op dit moment over de nu 6 weken durende formatie, ziet duidelijk dat de gesprekken tussen informateur Plasterk en de vertegenwoordigers van PVV, NSC, BBB en VVD niet gaan leiden tot een stabiel kabinet. Dat had ik eigenlijk een dag voor de verkiezingen al voorspeld.

Het probleem is dat over links regeren ook onmogelijk is en om nu weer verkiezingen te houden, lost niets op. De PVV wordt dan nog groter, als we de huidige peilingen mogen geloven, maar regeren mét de PVV, maar ook dóór de PVV kan gewoon niet. De PVV is een eenmanspartij met een heleboel flying monkeys van Geert Wilders. Dat is voor een schreeuwende oppositiepartij nog geen probleem, maar voor een regeringspartij absoluut niet werkbaar.

De enige optie is een zakenkabinet, wat door Pieter Omtzigt al maanden wordt aangegeven, maar ook door iemand als Maurice de Hond als enige mogelijkheid wordt gezien. Eigenlijk heeft dit alleen maar voordelen. Op de eerste plaats kun je dan op basis van een breed door de Tweede Kamer gedragen programma afspraken maken over het te voeren beleid. Het legt het zwaartepunt en verantwoordelijkheid bij de Tweede Kamer, precies wat Pieter Omtzigt wil. Ten tweede kun je dan werkelijk deskundigen de portefeuille geven die bij hun deskundigheid past. De enorme problemen waar onze maatschappij mee worstelt, rechtvaardigt dit in hoge mate. Aan deze deskundigheid heeft het nogal eens ontbroken in de verschillende kabinetten Rutte. En ten derde kan deze deskundigheid dan breed worden gezocht. Binnen de politiek, maar wellicht ook buiten de politiek. Men hoeft zich niet te houden aan de partijen die een kabinet vormen, maar alle partijen kunnen dan in potentie een minister en/of een staatssecretaris leveren. Zo kan het bijvoorbeeld zomaar zijn dat een kamerlid zoals Anita Pijpelink van GL-PvdA staatssecretaris of minister wordt van Onderwijs. Zij heeft zowel een bredere ervaring in het onderwijs als ook bestuurlijke ervaring. Ik zag de maidenspeech die zij vorige week hield, deze was veelbelovend. De kern die ik daaruit haalde was de nadruk op het levend contact tussen leraar en leerling als voorwaarde om tot leren te komen. En daaruit volgend de waardering, het vertrouwen, de ondersteuning en ruimte die de leraar moet krijgen om naar eigen deskundigheid zijn of haar lessen vorm te geven. Of wat te denken van deskundigen als Jan Rotmans en Bob de Wit op het ministerie van Transitie, een onderwerp dat wat mij betreft hoog op de agenda van een komend kabinet dient te staan.

Een vierde voordeel van een zakenkabinet is dat dit verbindend kan werken zowel binnen de politiek als daarbuiten. De polarisatie tussen mensen wordt steeds groter lijkt het wel. Dit lijkt ook het gevolg te zijn van de manier waarop technologie op vele gebieden het menselijk contact vervangt. Een klein, maar typerend voorbeeld is dat in supermarkten steeds meer caissières worden vervangen door zelfscans. De enorme plaats die sociale media innemen in onze samenleving is uiteraard een ander voorbeeld, waarbij anonieme reacties en posts, zonder levend contact en ontmoeting leiden tot extremen en polarisatie.

Na de verkiezingen in november zie ik een toenemende polarisatie tussen links en rechts. Binnen de Tweede Kamer lijkt links de zondebok te worden vanuit de beeldvorming die rechts van de linkse partijen maakt. De VVD noemt het beleid van de afgelopen jaren links door toedoen van D66. Daarmee wordt niet bedoeld dat het sociaal was, want dat is al meer dan 10 jaar ver te zoeken bij de VVD. Maar men bedoelt dat men zich beperkt voelt in de grenzeloze economische groei waar vooral de rijken van profiteren door het klimaatbeleid dat in gang werd gezet door D66. Nu ziet men de kans schoon om dat klimaatbeleid op een laag pitje te zetten om maar ongebreideld te kunnen ondernemen binnen een neoliberaal systeem dat juist de oorzaak is van de klimaatcrisis. En dat idee wordt breed in Nederland gedragen door nieuw-rechts zou je kunnen zeggen, dat zich door de verkiezingsuitslag voelt gelegitimeerd om zonder schroom het rechtse gedachtegoed uit te dragen. Vliegschaamte is voorbij als je kijkt naar de schaamteloze reclames van de verschillende reisbureaus en de vliegreizen die mensen nu al hebben geboekt met vooral verre en avontuurlijke bestemmingen. Alsof er inderdaad geen enkele sprake is van een klimaatcrisis. De verkiezingsuitslag zorgt ervoor dat deze visie de nieuwe norm is geworden.

Links en rechts binnen en buiten de politiek liggen mijlenver uit elkaar. Precies dat zou kunnen worden opgelost door een zakenkabinet, omdat dit een brede samenwerking vereist. Waardoor het menselijk contact de beeldvorming die van elkaar wordt gemaakt, kan worden doorbroken. Dat kan dan weer een voorbeeldfunctie hebben voor de samenleving. Ik denk als binnenkort blijkt dat de huidige formatie op de klippen loopt, de volgende stap zou moeten zijn om Pieter Omtzigt de ruimte te geven om de optie van een zakenkabinet te onderzoeken. Ik denk dat hij de verbindende kwaliteiten heeft om links en rechts bij elkaar te brengen in een werkbaar regeringsbeleid. Dat vraagt wel van veel mensen om over hun eigen schaduw heen te springen en niet vanuit macht, maar vanuit kracht en verbinding te denken. Maar dit is volgens mij wel wat Nederland nodig heeft.

Meer over:

Sorteren op:

Waarom geen "grote coalitie"? Politici profileren zich omwille van het electoraat, maar de marges voor "verstandige" politiek zijn klein. Alleen moet een verschil worden gemaakt tussen democratisch en autocratisch gerichte partijen, dus tussen PVV en de rest. Sterk links of rechts geprofileerde politici kunnen moeilijk samenwerken, maar er blijven er genoeg over.

@mathijsco Met een opdracht is doorgaans met een specifieke reden/crisis. Dat kan een goede reden zijn. Lees mijn post nog eens. Is daar reden toe dat een alles moet wijken vpor een opdracht?

Sorry. Moet hieronder

"Is er reden toe dat alles moet wijken voor een opdracht." Het is één optie. De beste optie nu, is mijns inziens terug gaan naar de kiezer voor een werkbaar kabinet. Voor wat betreft een zakenkabinet: als er dwingende maatschappelijke thema's op de plank liggen. En een politieke formatie laat lang op zich wachten. Dan is een zakenkabinet een remedie om in ieder geval de meest dringende agendapunten die niet kunnen wachten meteen op te lossen. En dat zijn er momenteel nogal wat, na........

© Joop


Get it on Google Play