Türkiye’de sanayi üretimi 2023 yılının tamamında inişli çıkışlı bir grafik çizdi. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Verisi en sert daralmayı 2023 yılında yaşadığımız büyük deprem felaketiyle birlikte göstermiş ve Şubat 2023’te aylık yüzde - 5,9 olarak gerçekleşmişti. Bu tarihten sonra yükseliş ve daralmaları peşi sıra izledik. Genel seçimler sonrasında ise zayıf seyir hep devam etti. Ekim 2023’te yüzde 0,4 olarak gerçekleşen gerileme Kasım 2023’teki yüzde 1,4 oranındaki sert bir daralma ile devam etmiş gözüküyor. Bu sert daralma ile birlikte 2018 yılından bu yana üst üste beş ay aylık bazda daralma ile en uzun seriye de ulaşılmış durumda.

Veriler İstanbul Sanayi Odası tarafından ölçülen PMI verileri ile uyumlu. Orada da altı aydır eşik değer 50’nin altındayız. Eşik değerin üstünde büyümeye işaret ederken, altının daralmaya işaret ettiğini bir kez daha hatırlayalım.

Bu daralmanın bir kısmı Merkez Bankası tarafından atılan sıkılaşma adımları ile ilintili hiç şüphesiz. Üretim hacmi artışına ilişkin beklentilerin zayıf seyrettiğini TCMB tarafından gerçekleştirilen ‘İktisadi Yönelim Anketi’nde görmüştük. Finansmana erişim geçmiş dönemlere kıyasla daha kolaylaşmış olsa da finansman maliyetlerdeki artış finansman olanaklarını zorlayan önemli bir unsur haline dönüşmüş durumda. Bunun yanında özellikle dış pazara çalışan firmalar açısından üretim maliyetlerindeki artış ve ihracat iklimindeki zayıflık sanayi üretimini tehdit eden boyuta geldi. Bunlar üretimi aşağı yönde baskılayan temel unsurlar olarak ortada duruyor. İç talepteki yumuşama da üretimde aylık düşüşlerin bir başka sebebi. Üstelik iç talep koşulları önümüzdeki aylarda daha sıkı hale gelecek. Finansman maliyetlerinin düşeceğine yönelik bir beklenti de yok.

Bunlar içeride yaşadıklarımız.

Dışarıda durum nedir diye baktığımızda, bu hafta (09.01.2023) Dünya Bankası’nın Ocak Ayı ‘Küresel Ekonomik Beklentiler’ Raporu yayımlandı.

Küresel ekonomi açısından rapordan ulaşılan sonuçlar hiç iç açıcı değil.

Dünya Bankası Pandemi sonrasında küresel büyümenin 1990'lı yıllardan beri en zayıf performansı kaydedeceğini bildirdi. Dünya Bankası son........

© Ekonomim