“Gümrük İdaresinin Modernizasyonu Projesi” 2000’li yılların başlarında tüm gümrük camiasının kodlarını değiştirdi. Gümrük beyanı yapılmasına olanak tanıyan “BİLGE” (Bilgisayarlı Gümrük Etkinlikleri) yazılımı kamuda ilk interaktif çalışan, daha da önemlisi, gümrük idareleri ile gümrük yükümlüleri arasında veri alışverişine ve onayına olanak sağlayan bir yazılım olarak varlığını sürdürdü. Bu projenin öngördüğü düzenlemelere ve otomasyona geçmeyi başaran gümrük müşavirliği şirketleri ve acenteler hayatta kalmayı başarabildi. Bunu başaramayanlar ise faaliyetlerine son vermek zorunda kaldı.

Yazılımın geliştirildiği 1998 yılında dünya düzeyinde yaygın bir internet altyapısı bulunmuyordu. O yıllarda EDI (Electronic Data Interchange) adlı bir yazılım sistemler arasında veri transferine olanak tanıyor, ancak yaygın olarak kullanılmıyordu. Dolayısıyla gümrük idaresi de bu yazılımın kullanılarak gümrük yükümlülerinin kendi bürolarından sisteme erişimi için bazı arayüz yazılımı geliştiren bilişim firmalarına BİLGE’ye erişim olanağı sağladı. Takip eden yıllarda yaygın bir erişim ağı kuran internet ile küresel düzeyde - izin verildiği ölçüde - her sisteme erişim mümkün hale geldi. An itibarıyla, BİLGE sistemine gümrük müdürlüklerinde bulunan veri giriş salonlarındaki bilgisayar terminallerinden, arayüz yazılımlarını geliştiren firmaların paket yazılımları kullanılarak ya da internet üzerinden bağlantı kurulabiliyor.

BİLGE sistemi etkin bir güvenlik duvarı (firewall) ile korunmaya çalışılıyor. Ancak, “hacker” diye tanımlanan bilgisayar korsanları da boş durmuyor. En iyi korunan sistemler de delinebiliyor. Hatta banka sistemlerine giren korsanlar milyonlarca dolar tutarında paraları kendi hesaplarına aktarabiliyor.

Bilişim sistemlerinin küresel düzeyde bu denli yaygınlaşması ve veriye erişimin çok kolaylaşması, kendimizce mahrem kabul ettiğimiz verilerin de rahatlıkla internet ortamlarında kullanılması ortamını yarattı. Bunu önlemeye yönelik olarak son 20 yıldan........

© Ekonomim