İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde her fert için ‘yaşamak, özgürlük ve güvenlik hakkı’ yer alır. Alman anayasası ‘insan onuruna dokunulmaz’ sözleriyle başlar.

Evrensel temel haklar masa başında kaleme alınmadı. İnsanlığın karanlıktan aydınlığa geçişi, birikimi ve kazanımları bu değerleri tarihe yazdırdı.

‘İnsanı merkeze koyan’ felsefe sadece Batı’ya ait değildir. Doğuda ve dünyanın her yerinde bu felsefenin kökenine ve izlerine rastlayabiliriz. Ama gelin görün ki, bugün Batı dünyasında insanın yaşam hakkı önemsizleşiyor, “ölme hakkı” ise normalleşiyor.

Batı’nın geleneğinde bireyin önceliği esastır, doğuda ise kolektif ‘merkeze’ konulur.
Ancak içinde bulunduğumuz çağın gidişatı ‘insanı’ nereye koyacak ve hangi değerler sisteminde yer verecek? Artık bütün toplumlar farkında olmalı; yeni bir dünya doğuyor ‘çok kutuplu bir dünya’, buna hazırlıksız ve yabancı olan devletler uyum sağlayamıyor, dolayısıyla sancısını çekiyor.

Bununla birlikte insanın değeri ve yeri yeniden ‘belirleniyor.’ ‘Tek kutuplu dünya düzenini’ sürdürmek isteyen güçlere göre, yukarıdaki evrensel değerler artık tüm insanlığı ‘kapsamıyor’. Örneğin biyolojik insan türünün sonunu ilan eden tarihçi yazar Yuvel Noah Harrari, tezlerinde ‘gereksiz’ insan yığınlarından söz ediyor. Gelecek biyolojik değil, üstün hibrit insanların olacakmış.
21. yüzyılın Batı uygarlığında insana yeni bir ‘özgürlük’ tanımı dayatılıyor; ‘ölme özgürlüğünü kullan!’ Kendi geleceğini belirleme hakkına sahipsin!

Peki bu ‘ölme hakkı’ özgürlüğü nereden çıktı? İnsan var oluşundan beri en basit soruyu ‘yanıtlamada’ hala zorlanıyor. Sen ne için varsın? Kendi varlığının ne anlama geldiğini bilmeyen, geçmişini ve geleceğini de bilemez. Dolaysıyla yaşamı da anlamsızlaşıyor ve nihayet........

© Aydınlık