Λύκος ἀρνίον ἐδίωκε· τὸ δὲ εἴς τι ἱερὸν κατέφυγε. Προσκαλουμένου δὲ αὐτὸ τοῦ λύκου καὶ λέγοντος ὅτι θυσιάσει αὐτὸ ὁ ἱερεύς, εἰ καταλάβῃ, τῷ θεῷ, ἐκεῖνο ἔφη· «Ἀλλ’ αἱρετώτερόν μοί ἐστι θεοῦ θυσίαν γενέσθαι ἢ ὑπὸ σοῦ διαφθαρῆναι».

Ὁ λόγος δηλοῖ ὅτι οἷς ἐπίκειται τὸ ἀποθανεῖν κρείττων ἐστὶν ὁ μετὰ δόξης θάνατος.

[Ένας λύκος καταδίωκε ένα αρνί. Το αρνί, για να γλυτώσει απ’ το λύκο, ζήτησε καταφύγιο μέσα σ’ ένα ναό. Ο λύκος δε μπορούσε να μπει μέσα στο ναό για να το πιάσει. Στάθηκε λοιπόν απέξω και φώναζε στ’ αρνί: «μη μένεις μέσα στο ναό! Θα σε πιάσει ο ιερέας τού θεού και θα σε θυσιάσει!».

Απαντά τ’ αρνί: «Χίλιες φορές καλύτερα να γίνω θυσία στο θεό παρά να με κατασπαράξεις εσύ!».

Ο μύθος διδάσκει πως, για όσους πρόκειται να πεθάνουν, είναι προτιμότερος ένας ένδοξος από έναν ατιμωτικό και εξευτελιστικό θάνατο. Για έναν άνθρωπο αξιοπρεπή και με αυξημένο το αίσθημα τού αυτοσεβασμού προτιμότερος ο θάνατος από τον αυτοεξευτελισμό και την ατίμωση.

Παροιμίες: «Κάλλιο τής γης κουκούλωμα παρά τού κόσμου γέλιο» (Χάλανδρα Χίου). «Παρά τού κόσμου ’νείδιο κάλλιο τού τάφου πλάκωμα» (Χίος). «ἀλγεινοτέρα γὰρ ἀνδρί γε φρόνημα ἔχοντι ἡ μετὰ τοῦ [ἐν τῷ] μαλακισθῆναι κάκωσις ἢ ὁ μετὰ ῥώμης καὶ κοινῆς ἐλπίδος ἅμα γιγνόμενος ἀναίσθητος θάνατος» (Για τους ανδρείους ο εξευτελισμός τής δειλίας είναι χειρότερος απ᾽ τον γενναίο κι αναπάντεχο θάνατο) (Θουκ. 2.43.6)].

Λύκος λιμώττων περιῄει ζητῶν τροφήν. Γενόμενος δὲ κατά τινα τόπον, ἤκουσε παιδίου κλαίοντος καὶ γραὸς λεγούσης αὐτῷ· «Παῦσαι τοῦ κλαίειν· εἰ δὲ μή, τῇ ὥρᾳ ταύτῃ ἐπιδώσω σε τῷ λύκῳ». Οἰόμενος δὲ ὁ λύκος ὅτι ἀληθεύει ἡ γραῦς, ἵστατο πολλὴν ἐκδεχόμενος ὥραν. Ὡς δ’ ἑσπέρα κατέλαβεν, ἀκούει πάλιν τῆς γραὸς κολακευούσης τὸ παιδίον καὶ λεγούσης αὐτῷ· «Ἐὰν ἔλθῃ ὁ λύκος δεῦρο, φονεύσομεν, ὦ τέκνον, αὐτόν». Ταῦτα ἀκούσας ὁ λύκος ἐπορεύετο λέγων· «Ἐν ταύτῃ τῇ ἐπαύλει ἄλλα μὲν λέγουσιν, ἄλλα δὲ πράττουσιν».

Ὁ μῦθος πρὸς ἀνθρώπους οἵτινες τὰ ἔργα τοῖς λόγοις οὐκ ἔχουσιν ὅμοια.

[Ένας πεινασμένος λύκος τριγυρνούσε εδώ κι εκεί αναζητώντας τροφή. Όταν έφτασε σε μια αγροικία, άκουσε ένα παιδί να κλαίει και μια γρια να του λέει: «Πάψε να κλαις γιατί τώρα θα σε δώσω στο λύκο να σε φάει!».

Ο λύκος πίστεψε πως αυτό που είπε η γρια το εννοούσε κιόλας. Και στάθηκε και περίμενε πότε το παιδάκι θα ξαναγίνει ενοχλητικό. Όταν βράδιασε, το παιδάκι ήταν ήρεμο και η γρια το καλόπιανε λέγοντάς του: «Αγοράκι μου γλυκό, αν έρθει εδώ ο κακός λύκος, θα τον σκοτώσουμε!».

Σαν τ’ άκουσε αυτά ο λύκος, απομακρύνθηκε μονολογώντας: «Σ’ αυτό το σπίτι άλλα λένε κι άλλα κάνουν!».

Για ανθρώπους τών οποίων οι φραστικές δεσμεύσεις και διακηρύξεις είναι αναντίστοιχες προς τις πράξεις τους.

Παροιμίες: «Άλλα μού λε το στόμα σου κι άλλα μού λεν τα έργα σου» (Χίος). «Αθηναίοι και Θηβαίοι και κακοί Μυτιληναίοι, άλλα λέσιν το ταχύ κι΄ άλλα κάνουν το βραδύ» (Αμοργός). «Οι κατσοί Μυτιληνοί άλλα λένι του βραδύ, τσ’ άλλα κάνουν του ταχύ» (Λέσβος). «Καλά 'dα λόια σου μα βρωμού dα χνώτα σου» (Νάξος). Ποντιακή παροιμία: «Την κοιλοπονέτραν ούλ’ εγκούνα έταξαν κι όντας εγέννεσεν, έτρεξεν ’ς σ’ αντρού ατ’ς τα παλεσάλβαρα» (Στην έγκυο όλοι έταζαν μωρουδιακά, κι όταν γέννησε έτρεξε στου άντρα της τα παλιοσώβρακα)].

Λύκος καταπιὼν ὀστοῦν περιῄει τὸν ἰασόμενον αὐτὸν ζητῶν. Περιτυχὼν δὲ ἐρωδιῷ, τοῦτον παρεκάλει ἐπὶ μισθῷ τὸ ὀστοῦν ἐκβαλεῖν. Κἀκεῖνος καθεὶς τὴν ἑαυτοῦ κεφαλὴν εἰς τὴν φάρυγγα αὐτοῦ τὸ ὀστοῦν ἐξέσπασε καὶ τὸν ὡμολογημένον μισθὸν ἀπῄτει. Ὁ δὲ ὑποτυχὼν εἶπεν· «Ὦ οὗτος, οὐκ ἀγαπᾷς ἐκ λύκου στόματος σώαν τὴν κεφαλὴν ἐξενεγκών, ἀλλὰ καὶ μισθὸν ἀπαιτεῖς;».

Ὁ λόγος δηλοῖ ὅτι μεγίστη παρὰ τοῖς πονηροῖς εὐεργεσίας ἀμοιβὴ τὸ μὴ προσαδικεῖσθαι ὑπ’ αὐτῶν.

[Ένας λύκος κατάπιε ένα ολόκληρο κόκκαλο, το οποίο στάθηκε στο λαιμό του. Δε μπορούσε ούτε να το βγάλει ούτε να το καταπιεί. Τριγυρνούσε λοιπόν εδώ κι εκεί, για να βρει κανέναν περαστικό και να θεραπευτεί απ’ αυτόν. Στο δρόμο συναντά έναν ερωδιό. Ο ερωδιός είναι ένα ποταμίσιο πουλί με μακρύ ράμφος. Λέει στον ερωδιό: «Βγάλε μου το κόκκαλο απ’ το λαιμό, κι εγώ θα σου δώσω μια μεγάλη ανταμοιβή!».

Ανοίγει ο λύκος το στόμα του, και βάζει ο ερωδιός το κεφάλι του μέσα στο στόμα τού λύκου. Με το ράμφος του πιάνει το κόκκαλο απ’ τον φάρυγγα τού λύκου, το τραβά έξω και ζητά την αμοιβή που του είχε τάξει ο λύκος.

Κι ο λύκος απαντά: «φιλαράκο, δε σου φτάνει που, ενώ έβαλες το κεφάλι σου μέσα στο στόμα τού λύκου, τό ’βγαλες σώο και αβλαβές, μόνο ζητάς κι αμοιβή αποπάνω;; Η αμοιβή σου είναι που δεν σ’ έφαγα ενώ το μπορούσα».

Το παραμύθι διδάσκει πως, άμα μπλέκεις με παλιανθρώπους και παλιοτόμαρα, όχι μόνο δεν πρέπει να προσδοκάς αμοιβή απ’ αυτούς, αλλά θα πρέπει να θεωρείς........

© ΑΛΗΘΕΙΑ